مقطع آموزش متوسطه سوئد

ظرف 25 سال گذشته آموزش مقطع متوسطه دستخوش اصلاحات وپیشرفتهای گوناگونی شده است. طی سال1970 انواع مختلفی از مدارس که عهده دارمسوولیت برگزاری دوره های آموزش حرفه‌ای و دانشگاهی بوده و درسطوح متوسطه فعالیت داشتند بصورت یک مدرسه واحد در آمده اند. مدارس مذکور کلیه جوانان را تحت پوشش خود قرارداده اند. آزمون نهایی سابق که دانش‌آموزان را برای مطالعات دانشگاهی آماده می‌نمود2 سال پیش از سال1970 لغو گردید.طی دهه های1970 و1980 اصلاحاتی در راستای بهبود نظام آموزش متوسطه صورت گرفته و به برقراری تطبیق میان نیازهای بازارکار وتحصیلات عالیه و اهداف و نیازمندیهای جوانان منتهی گردید. در پایان دهه1980روند اصلاحاتی بنیادین در ساختار مراکز آموزش متوسطه آغاز گردید، به نحوی که ساختار نظام آموزش متوسطه طی1991 نسبت به قوانین آموزشی سال 1985 دچار تحولات  وتغییرعمده‌ای گردید .سیستم جدید آموزش متوسطه طی سال تحصیلی 1992-1993 معرفی گردید. نظام مذکور طی سال تحصیلی 1995/1996 بطورکامل به مورد  اجرا درآمد. از اول جولای1992 طبق قوانین آموزشی کلیه مناطق موظف به فراهم آوردن شرایط ورود به مراکز آموزش متوسطه  برای کلیه دانش آموزان فارغ التحصیل آموزش پایه شده اند. تسهیلات فوق به کلیه دانش آموزان زیر رده سنی20 سال و آن دسته از افرادی که در6 ماه اول بیستمین سال زندگی خودبسر می‌برند اعطا می‌گردد.  عمده فعالیت‌های مطالعاتی مراکز آموزش متوسطه درمدارس مناطق کشور صورت می‌پذیرد. این در حالی‌است که مطالعات وتحصیل در رشته های کشاورزی، جنگلداری، باغبانی و برخی مشاغل مرتبط در مدارس شوراهای شهرصورت می‌گیرد. کلیه مراکز متوسطه سوئد مختلط ورایگان می‌باشند و این در حالی است که مراکز مستقل نیزفعالیت دارند. مراکز آموزشی متوسطه عموماً در متاطق بزرگتر واقع شده ودانش آموزان مناطق مختلف در این مدارس حضور می‌یابند. اغلب مدارس متوسطه بزرگ ، برنامه های مطالعاتی گوناگونی را ارائه می‌دهند . برنامه های ویژه‌ای از قبیل تربیت بدنی نیز به کلیه دانش آموزان سراسر کشور ارائه می‌شود . تعداد دانش‌اموزان مراکز متوسطه از 300 تا 1500 متغیر می‌باشد. در مناطق کم جمعیت ، مراکز متوسطه‌ای فعالیت دارند که در سطح بالای مدارس پایه ومتوسطه در مناطق بزرگتر همکاری می‌نمایند .تعداد  دانش آموزان یک کلاس در واحدها و برنامه های مطالعاتی دانشگاهی تئوریک بر30 نفر و در واحدهای حرفه‌ای / عملی بر10 نفر بالغ می‌گردد. اغلب مراکز آموزش متوسطه مستقل درمناطق شهری بزرگ واقع شده و از لحاظ برنامه های ارائه شده از تفاوتهای گسترده‌ای برخوردار می‌باشند.میانگین تعداد دانش آموزان مراکز متوسطه مستقل بر100 نفر بالغ می‌گردد و این درحالیست که در مدارس دولتی این میزان  به700 نفربالغ می‌گردد.

نرخ دانش آموزان مقطع متوسطه وهزینه‌های تحصیلی (طی سالهای1992 تا 1998 )

هزینه ( بر مبنای میلیارد کرون )	تعداد دانش آموزان	سال
15.560	313662	1993
17.766	309952	1994
19.100	312375	1995
20.452	309661	1996
20.728	312936	1997
21.289	309118	1998

 

نظام پیش از اصلاحات

نظام آموزش متوسطه پیش از اعمال اصلاحات از آموزش های 2، 3، یا 4 ساله و500 واحد     آموزش اختصاصی متشکل می‌گردید که از آن جمله می‌توان در به گروه بندی های ذیل اشاره نمود :

ـ زبان ، علوم اجتماعی وفعالیتهای هنری ـ دوره های2تا3 ساله

ـ مهارتهای بهداری ( پرستاری ) و خدمات اجتماعی- دوره های2 ساله

ـ علوم اقتصاد و تجارت- دوره های2و3 ساله

ـ علوم صنایع وهنرهای دستی- دوره های3 ساله

ـ علوم طبیعی وتکنولوژی- دوره های 2،3، و4 ساله

ـ  علوم کشاورزی ، جنگلداری وباغداری- دوره های2 ساله

اغلب دوره ها ، دوره های حرفه‌ای / عملی با دوره 2 ساله می‌بودند. در اصل دوره های 3 ساله به آمادگی دانش آموزان دوره ها جهت مطالعه درمقاطع آموزش عالی منتهی می‌گردید.

دوره های 4ساله نیز به تشویق دانش آموزان به پرداختن مطالعات تکنیکی پیشرفته ترمنتهی می‌گردید. این دوره ها خود به شاخه ها وانواع گوناگونی تقسیم می‌شدند. طول مدت واحدهای تخصصی از یک هفته تا 2 سال متفاوت بوده وطی این واحد ها به دانش آموزان در زمینه های بسیار متنوعی آموزش حرفه‌ای ارائه می‌گردید. مراکز آموزش متوسطه دولتی از طریق دریافت مقادیرمشخصی از شهریه‌های تحصیلی موظف به  ارائه آموزش های حرفه‌ای درمراکز فعالیتی خارج از مدرسه می‌باشند. بخش اعظم این آموزشها در کارگاه‌های خارج ازنظام آموزشی مدارس ارائه می‌گردید. در سال 1992-1991 قریب  به50%  از افرادی  که به اتمام تحصیلات خود در یکی از دوره های آموزش متوسطه  نائل آمدند ، به ادامه برنامه تئوری 3 ساله مبادرت نموده وتقریباً40% از آنان به انتخاب برنامه حرفه ای2ساله مبادرت نمودند. بطور کلی توزیع جنسی دانش آموزان درمراکز آموزش متوسطه تقریباً یکسان بوده و اما در واحدها و دوره‌های مختلف آموزشی تفاوتهای چشم‌گیری مشاهده می‌گردید.

برنامه های آموزشی

برنامه آموزشی عمومی مراکز آموزشی متوسطه در سال 1970 طراحی گردید. در سال 1992 اهداف وخط مشی برنامه‌های مذکور مورد بازبینی قرار گرفته و سیستم مدیریتی جدیدی برای مدارس طراحی گردید.تا ارائه برنامه آموزشی جدید، اهداف وخط مشی های پیشین درکلیه مراکز آموزشی متوسطه به اجرا در می‌آمد. درقوانین جدید ، هر دوره و هر واحد اختصاصی از ساعات هفتگی و بخش‌های مربوط به خود برخوردار می‌باشد. گذراندن کلیه برنامه های مطالعاتی اعم از زبان سوئدی ، زبان انگلیسی ، علوم تربیت بدنی وعلوم مدنی اجباری می‌باشد. زبانهای خارجی درکلیه دوره های  دانشگاهی وتعدادی دوره‌های حرفه‌ای به صورت موصوعات اختیاری ارائه می‌گردد. دوره‌های حرفه ای2ساله برتعداد محدودی واحد های عمومی مشتمل می‌گردد که دانش‌آموزانی که به انتخاب این دوره ها مبادرت می‌نمایند، از مجوز انتخاب یک یا چند موضوع عمومی برخوردار بوده و درعوض از آموزشهای حرفه‌ای خود می‌کاهند. زبان انگلیسی و ریاضیات در زمره پرطرفدارترین واحدهای اختیاری بشمارمی روند. دانش آموزان دوره‌های 3 و4 ساله ملزم به اجرای پروژه های ویژه آموزش برای برخی دروس خود می‌باشند. در برخی برنامه ها برای اهداف خارج از برنامه نیز زمانی در نظر گرفته شده است .

ارزیابی و بررسی کیفی

در مراکز آموزش متوسطه نیز همچون مدارس پایه هیچ نوع آزمون خاصی برگزار نمی‌گردد. نمرات آموزش نیز براساس اصول یکسانی اعطا می‌گردد. درحال حاضر این بدان معناست که نیازی جهت اعطای نمرات مختلف به دانش‌آموزان وجود نداشته و اطلاعات و دانش دانش آموزان بصورت کشوری باسایر دانش آموزان سنجیده ومقایسه می‌گردد. معلمین از آزمونهای متمرکز  که درجهت سنجش دانش‌آموزان تهیه شده اند، استفاده می‌نمایند تا حتی الامکان درجه یکپارچگی سیستم نمره دهی را ارتقاء دهند. از جمله مهم‌ترین اشکال دیگر ارزیابی تحصیلی درکشور سوئد می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

آزمونهای کتبی ، فعالیت های کلاسی دانش آموزان وکنفرانسهای کلاسی در اعطای نمرات نهایی موثر می‌باشند. به کلیه  دانش آموزانی که حداقل یک دوره برنامه مطالعاتی2 ساله مشتمل بر زبان انگلیسی وسوئدی را گذرانده اند مدرک پایان دوره مقطع متوسطه اعطا می‌گردد . مدرک مذکور صلاحیت‌ها عمومی داوطلبین جهت ورود به دوره های تحصیلی بالاتر را تضمین می‌نماید.

نظام پس از اصلاحات

درنظام جدید آموزش متوسطه، کلیه برنامه های آموزش وپرورشی در قالب  برنامه های 3 ساله تنظیم می‌گردد. علاوه بر این  برنامه های شغلی جدید نیز بگونه‌ای طراحی شده اند که نسبت به مطالعات حرفه‌ای پیش از اصلاحات ، اطلاعات عمیق تر و وسیعتری را در دسترس دانش آموزان قرار می‌دهند. درخصوص محتوای تحصیلی قدرت انتخاب بیشتری به دانش آموزان اعطا شده و روشهای تدریس و ارزیابی نیز در قالب چنین سیاستی اعمال می‌گردد. تعداد16 برنامه پیشرفته ملی اعم از14 برنامه شغل محور و2 برنامه آمادگی اولیه جهت پرداختن به مطالعات دانشگاهی طراحی گردیده است. علاوه بر برنامه‌های ملی که به‌صورت متمرکز تعیین می‌گردند،مناطق مختلف نیز ممکن  است برحسب نیاز و شرایط منطقه‌ای به الحاق یک‌سری برنامه‌های موضعی مبادرت نمایند. 

   از جمله مهم‌ترین برنامه های آموزش ملی کشور سوئد می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

 برنامه هنری که طی آموزش پایه به استخدام افراد در مشاغل  هنری منتهی می‌گردد.

 برنامه مدیریتی که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد درحوزه های تجاری ومدیریتی اعم از تجارت خصوصی و یامدیریتهای دولتی منتهی می‌گردد .

برنامه ساختمانی که طی آموزش پایه به استخدام افراد در صنایع ساختمان سازی و مهندسی عمران منتهی می‌گردد.

برنامه تفریحی کودکان که طی آموزش پایه به استخدام افراد در بخش پرستاری کودکان ، فعالیتهای تفریحی و پس از مدرسه، مراقبت بهداشتی ، اداره کتابخانه ها و ورزشگاه‌ها منتهی می‌گردد .

 برنامه مهندسی برق که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد درنصب ،تعمیر ونگهداری ابزارهای الکترونیکی، مخابراتی والکتریکی منتهی می‌گردد .

برنامه انرژی که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد در نیروگاه‌ها ، تأسیسات تهویه و فاضلاب منتهی  می‌گردد .

برنامه  غذایی که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد درصنایع پردازش، فروش و توزیع مواد غذایی منتهی می‌گردد.

برنامه صنایع  دستی که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد درمشاغل تجاری وصنایع دستی منتهی می‌گردد.گفتنی است که بخش اعظم آموزش‌های مذکور درکارگاه‌های عملی ارائه می‌گردد.

 برنامه مراقبت‌های بهداشتی که طی آموزش پایه‌ به استخدام افراد در بخش خدمات بهداشتی،  دندانپزشکی وخدمات پشتیبانی منتهی می‌گردد.

برنامه هتل‌داری که طی آموزش پایه‌ به استخدام  افراد به عنوان مسئول پذیرش هتل و ترتیب  دهنده کنفرانس‌ها ، خدمتکار و یا سر آشپز منتهی می‌گردد.

برنامه علوم طبیعی که به کسب دانش بیشتر افراد در زمینه ریاضیات، موضوعات علمی وتکنولوژی منتهی می‌گردد.

برنامه علوم اجتماعی که به مطالعه بیشتر افراد در زمینه‌های علوم اجتماعی، اقتصاد و زبان منتهی می‌گردد .

برنامه مهندسی وسایل نقلیه که به استخدام افراد در بخش تعمیر ونگهداری اتومبیل وماشین آلات  منتهی می‌گردد. برنامه رسانه ها که به استخدام افراد درحوزه تبلیغات، طراحی و تولید رسانه های تصویری منتهی می‌گردد. اهداف آموزشی برنامه های ملی در اهداف هر برنامه ذکر شده است. در هر برنامه آموزش پایه‌ای وسیعی در زمینه شغلی به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. همچنین دانش آموزان باید بتوانند از طریق این برنامه ها  پایه لازم برای مطالعات بیشتر وتکمیل تحصیلات مقطع متوسطه خود کسب نمایند. گفتنی است که برنامه مذکور  با همکاری مدارس و دانش آموزان  برای کل مدت تحصیلات افراد طراحی می‌گردد. دانش آموزانی که به تصمیم درخصوص رشته تحصیلی خود مبادرت ‌ننمودند، می‌توانند از برنامه های فردی بهره‌برداری  نمایند. پس از گذراندن برنامه های مذکور، دانش آموزان می‌توانند تحت یکی از برنامه های ملی ، برنامه های ویژه و یا آموزشهای حرفه‌ای آموزش ببینند. دانش آموزان می‌توانند درعوض گذراندن سال سوم آموزشی به گذراندن یک واحد تکمیلی مبادرت ‌نمایند. در این واحد مهارتهایی به دانش آموزان آموزش داده می‌شود که با برنامه های انتخابی وی در ابتدا  تفاوت دارد. برنامه آموزشی کار ورزی شامل آموزشهای حرفه‌ای که توسط صاحبان مشاغل ارائه می‌گردد و نیز تحصیل در مراکز آموزشی متوسطه عمدتاً در زمره مباحث پایه محسوب می‌گردند.

کلیه  دانش آموزانی که به تحصیل در یک برنامه ملی مبادرت می‌نمایند، ازحق گذراندن تحصیل در کلیه مدارس داخل کشور برخوردار می‌باشند. مسئولین مناطق نیز موظف به فراهم آوردن انتخاب یک برنامه ملی برای کلیه دانش آموزان و تعیین ظرفیت برنامه های گوناگون  با توجه به علائق وسلایق دانش آموزان می‌باشند. اگر یک منطقه نتواند شرایط را برای تحصیل دانش آموزان درکلیه برنامه ها فراهم آورد ،مسئولین منطقه‌ای می‌توانند همکاری با سایر مناطق را به بحث بگذارند . دو یا چند منطقه‌ای که با هم کاری یکدیگر به آموزش یک برنامه ملی مبادرت می‌نمایند،در واقع به پدید آوردن زمینه  هم‌کاری برنامه‌های آموزشی مبادرت می‌نمایند. برنامه های ملی- محلی از واحدهای درسی مختلفی تشکیل یافته اند. اهداف واحدهای درسی در هر بخش تعیین می‌گردد که این اهداف برای کلیه مراکز آموزش متوسطه و آموزش بزرگسالان یکسان  است .

برنامه های آموزشی

مباحث اصلی ذیل برای کلیه برنامه‌های آموزشی مشترک است:

مباحث آموزشی	حداقل زمان تدریس به ازاء کل ساعات برنامه 3 ساله
زبان سوئدی	200
زبان انگلیسی	110
علوم اجتماعی	90
علوم دینی	30
علوم ریاضی	110
علوم طبیعی	30
علوم ورزشی و بهداشتی	80
علوم هنری	30

دانش آموزان علاوه برپرداختن به مباحث اصلی ، به مطالعه مباحث ویژه آموزشی نیز مبادرت می‌نمایند.کلیه دانش آموزان موظف‌اند طی دوره‌های مطالعاتی خود پروژه های آموزشی نیز تحویل نمایند. زمانی نیز جهت پرداختن به فعالیت های عملی و تکمیلی مربوط به مباحث درسی و هم‌چنین زمانی جهت گذراندن واحد های انتخابی دانش آموزان در نظر گرفته شده است، تا بدین ترتیب دانش آموزان بتوانند در قالب برنامه های ملی واحدهای آموزشی بصورت انتخابی بگذرانند .در برنامه هفتگی که به قوانین آموزش وپرورش ضمیمه شده است واحد های آموزشی60 دقیقه‌ای نیز در نظر گرفته شده است. در برنامه های حرفه‌ای محور ظرف مدت زمان3 سال 2400 ساعت و در برنامه های دانشگاه محور2180ساعت آموزشی لحاظ گردیده است. مسئولین آموزش منطقه‌ای و مدارس  از حق تصمیم گیری درخصوص مباحث مختلف آموزشی و نیز تعیین مدت زمان تدریس دروس آموزشی برخوردار می‌باشند.  در برنامه های حرفه‌أی محور حداقل15% از کل توان دانش آموزان به آموزش درکارگاه‌ها  اختصاص می‌یابد. مدارس نیز موظف‌اند امکانات لازم برای یک چنین آموزشی را فراهم آورده و درحین آموزش به نظارت عملکرد کلیه دانش آموزان مبادرت نمایند.یکسری ارزشهای پایه‌أی نیز که فعالیتهای مدارس و نیازهای دانش آموزان وکارکنان مدارس را تحت تأثیر قرار می‌دهد در 6 بخش مختلف به شرح ذیل تعیین گردیده است :

ارزیابی، میانگین و مقادیرآموزشی ، مسئولیت دانش آموزان ، انتخاب رشته های تحصیلی ، فعالیت  اجتماعی ، ارزیابی تحصیلی و دسته بندی ها ، مسئولیت های مدیریتی

به عنوان شاخصی جهت پایان یافتن  برنامه های تحصیلی، سیستم امتیازی جدیدی معرفی گردید. در این سیستم دانش آموزان پس از اتمام یک واحد درسی( کسب دانش ومهارتهای لازم تعیین شده در یک واحددرسی) از امتیازات خاصی برخوردار می‌گردند. این امتیازات براساس تعداد ساعات آموزشی که در برنامه های هفتگی به هر واحد درسی اختصاص می‌یابد به دانش آموزان اعطا می‌گردد. اما با تعداد ساعات آموزش لازم جهت نیل  به اهداف تعیین شده ارتباطی  ندارد در برنامه درسی اهداف هر واحد و نیز دانش و مهارتهای مطلوب دانش آموزان تعیین گردیده است .برنامه درسی بگونه‌أی طراحی گردیده که تداوم ویکپارچگی با مدارس پایه حفظ شده و برتدریس دروس زبان سوئدی وانگلیسی وآموزش دو زبانگی تاکید شده است . اصول اولیه مراکز آموزش متوسطه مسئولین را موظف می‌نماید بطور کلی به دانش آموزان راهنمایی های تحصیلی ارائه نمایند .مسئولین نیز باید اطمینان یابند که دانش آموزان در زمینه انتخاب رشته های تحصیلی خود درمدارس کاملاً راهنمایی وهدایت شده باشند .راهنماییهای شغلی نیز به حوزه بازار کار و به بخش خصوصی مربوط می‌گردد.

ارزیابی و بررسی کیفی

در سیستم جدید نمره دهی مقطع آموزش متوسطه پس از اتمام هر واحد درسی نمرات درسی اعطا می‌گردد .به دروس هر ترم تحصیلی، مباحث جداگانه آموزشی و به برخی از فعالیتهای پروژه‌ای نیز نمره‌ای تعلق می‌گیرد .نمرات اعطا یی از مقیاس مردود ، قبول ، قبول مشروط و قبول با شرایط ویژه  متشکل می‌گردد. در برنامه های درسی مختلف  شاخصهای نمره دهی متفاوتی اعمال گردیده و در برخی مباحث آزمونهای متمرکز بر گزار می‌گردد.درمدارک پایان مقطع متوسطه، تمامی نمرات واحد های مربوط به این دوره ثبت می‌گردد.

مقاطع آموزش متوسطه

دو نوع مدرسه مستقل در مقطع آموزش متوسطه فعالیت دارند که از آن جمله می‌توان به مدارس مستقل مقدماتی و تکمیلی متوسطه اشاره نمود.مطابق لایحه اعطای دولت به پارلمان سوئد در جهت اعمال تغییراتی در شرایط مدارس مقطع آموزش متوسطه، کلیه مدارس مستقل مقطع آموزش متوسطه به اخذ شهریه مساوی با مدارس تحت نظارت شهرداری مبادرت نموده و همانند مدارس شهرداری موظف به استخدام معلمین کار آزموده می‌باشند. دولت سوئد هم چنین به ارائه پیشنهاداتی جهت تشکیل هیئت ویژه آژانس ملی آموزش درجهت تصمیم گیری درخصوص احداث مدارس مستقل و اعطای مسوولیت بازرسی مدارس مستقل به آژانس ملی آموزش مبادرت نموده است. شهرداری‌ها نیز به دقت نظر در فعالیت‌های مدارس و پی گیری و ارزشیابی فعالیتهای مذکور مبادرت می‌نمایند.

مراکز آموزش متوسطه مردمی

ازتعداد 147مرکز آموزش متوسطه مردمی که درکشور وجود دارد، تعداد 49 مرکز متوسطه تحت مالکیت شهرداری‌ها و شورا‌های استانی فعالیت می‌نمایند.تعداد 98 مرکز آموزش متوسطه مردمی نیز توسط انجمن‌های مختلف مردمی ، سازمان‌ها و انجمن‌های مختلف حمایتی اداره می‌گردند. مراکز آموزش متوسطه مردمی به دوره‌های آموزش ملی وابسته نبوده و هر یک از انها به تعیین فعالیت خود براساس یادگیری‌ها و تخصص‌های ایدئولوژیک حوزه‌های ویژه آموزشی مبادرت می‌نمایند.کلیه مراکز آموزش متوسطه مردمی از یک هیئت حاکم برخوردار بوده و کلیه آموزش‌های مذکور به صورت رایگان ارائه می‌گردد. مراکز آموزشی مذکورملزم به ارائه گزارش سالیانه از حداقل 15% کل فعالیت‌های خود می‌باشند. درکشور سوئد بالغ بر147 دبیرستان مردمی فعالیت دارند که تعداد 40 دبیرستان تحت مالکیت شهرداریها و شوراهای استانی و 98 دبیرستان دیگر توسط جنبشهای مختلف مردمی و سازمان‌ها و انجمن‌های حمایتی اداره می‌گردند. طبق آخرین آمار بدست آمده در بهار سال 2000 بالغ بر 112000 نفر و در پاییز همان سال بالغ بر120 هزار نفر دردوره‌های آموزش بزرگسالان مراکز آموزش متوسطه مردمی شرکت کردند که از این تعداد بالغ بر 25%  افراد در دوره‌های آموزشی دراز مدت حضور داشتند.

 

 

 

مقطع آموزش تکمیلی متوسطه

تاریخچه

درکشور سوئد، آموزش پایه در بر‌گیرنده آموزش مقدماتی و تکمیلی متوسطه می‌باشد.

نخستین مدارس مقطع تکمیلی آموزش متوسطه کشور سوئد با تصویب قوانین جدید آموزشی طی سال 1649 آغاز به فعالیت نمودند. دانش‌آموزان دختر نیز به گذراندن مقطع آموزشی مذکور در مدارس خصوصی ویژه دختران که طی قرن 18 تاسیس یافت، نایل آمدند. درطول قرن نوزدهم،مدارس مقطع تکمیلی آموزش متوسطه، با مدارسی که بیش‌تر جهت گیری عملی داشتند، ادغام شده و مراکز آموزش متوسطه شکل گرفت. درآغاز قرن بیستم، مقطع آموزش متوسطه خود به 2مقطع مقدماتی متوسطه و تکمیلی تقسیم گردید. درمراکز مقدماتی متوسطه زبان لاتین تدریس نشده و بر آموزش عمومی تاکید می‌گردد.این در حالی‌است که درمراکز تکمیلی آموزش متوسطه، دانش‌آموزان جهت ادامه تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی مهیا می‌شوند. مقطع آموزش مقدماتی متوسطه با اخذ گواهینامه پایان دوره به پایان می‌رسد. در بسیاری از شهرهای کشور سوئد مدارس مختلط مقدماتی متوسطه ویژه دانش‌آموزان پسر و دختر تشکیل یافته‌است. در نتیجه اعمال اصلاحات آموزشی طی سال1927 دانش‌آموزان دختر از امکان ورود به مراکز آموزش متوسطه عمومی برخوردار گردیدند.

مراکز آموزش فنی و مدارس فنی و حرفه‌ای  نیز به واسطه حمایتهای دولت و شهرداری‌ها در پایان قرن19 احداث گردید. گفتنی است،دوره های آموزش حرفه‌ای در دانشکده‌های بازرگانی و دانشکده‌های اقتصاد گسترش یافت. در این اثنا حمایتهای دولتی نسبتا محدود بوده و انواع متعددی از مدارس محلی فعالیت داشتند.آموزش مقطع تکمیلی متوسطه در طول 25 سال گذشته شاهد تغییرات زیادی بوده است.

طبق اصلاحات1970، مدارس قبلی تحت عنوان « ژیمنازیوم»، مدارس فنی و حرفه‌ای و آموزش حرفه‌ای درقالب یک واحد مدیریتی گردآوری شده و تمامی انواع آموزش‌های آکادمیک و حرفه‌ای
ادغام گردیدکه بعدها از آن تحت عنوان مقطع تکمیلی متوسطه یاد گردید. در طول دهه70 این نوع آموزش، طبق نیروی بازار کار مورد اصلاحات مجدد قرار گرفت. از پایان دهه90، مدارس درفرایند گسترده تغییرات قرار گرفته و مدارس تکمیلی متوسطه نیز همانند سایر مقاطع نظام آموزشی، بتدریج از حیطه هدایت ‌های دولتی خارج گردید. دراواخر دهه80، ساختار مدارس تکمیلی متوسطه مجددا تغییر یافت. بسیاری از رشته‌های آموزشی مقطع تکمیلی متوسطه، ادغام شده و در سال1994 در قالب16 برنامه آموزش ملی طی مدت زمان آموزش 3 ساله ارائه گردید.لازم به ذکر است که طی سال تحصیلی2001-2000 برنامه آموزشی تحت عنوان برنامه فن‌آوری طراحی گردید.

چهارچوب‌های قانونی

نظام آموزش ملی به واسطه قوانین آموزشی مصوب مجلس ملی سوئد (ریکسدگ) طراحی می‌گردد.مدارس تکمیلی متوسطه نیز از طریق آئین نامه‌های آموزشی مصوب دولت اداره می‌گردند.طی سال1999 دولت سوئد به بازبینی قوانین آموزشی کشور توسط یک کمیته پارلمانی مبادرت نمود.

توصیف کلی ساختار مقطع تکمیلی آموزش متوسطه

برنامه‌های آموزشی مقطع تکمیلی متوسطه در قالب17 برنامه ملی سازماندهی شده و بر8 هسته موضوعی اعم از زبان سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی، علوم اجتماعی، علوم مذهبی،ریاضیات، تربیت بدنی، علوم بهداشتی و علوم هنری مشتمل می‌گردد. علاوه بر این هر رشته تحصیلی به یک یا دو ترم آموزشی تقسیم شده و ترم‌های تحصیلی نیز خود از 50،100،150و200 واحد درسی متشکل می‌گردند.  دانش‌آموزان همچنین قادر به انتخاب یک یا چند ترم تحصیلی خارج از برنامه‌های آموزشی تحت عنوان برنامه گسترده می‌باشند.آندسته از دانش‌آموزانی که با مشکلات جدی درخصوص تحصیلات خود مواجه بوده به حذف یک یا چند ترم تحصیلی تحت عنوان برنامه کاهشی مبادرت می‌نمایند.آنها هم‌چنین از فرصت انتخاب مجدد یک یا چند ترم تحصیلی مشروط برخوردار می‌باشند. علاوه بر این ممکن است که کلیه برنامه‌های آموزشی مجدداً انتخاب گردد. درتمامی موارد فوق مسؤولیت تصمیم‌گیری برعهده مدارس می‌باشد. کمیسیون پارلمانی (کمیسیون 2000) مقطع تکمیلی متوسطه، وظیفه بررسی ارائه طرح‌ زمانبندی ترم‌ها و رشته‌های تحصیلی را برعهده داشته و هم‌چنین به ارائه طرح‌هایی درخصوص تعیین نمرات مقطع تکمیلی متوسطه و بازبینی هسته‌های موضوعی مبادرت می‌نماید.کمیسیون مذکور همچنین به برگزاری آزمونهای مقطع تکمیلی متوسطه و ارائه توصیه‌هایی درخصوص چگونگی برنامه‌های آموزشی رشته‌های حرفه‌ای مبادرت می‌نماید.گفتنی است که کمیسیون مذکور به ارائه گزارش خود در پایان سال 2002 مبادرت نمود.

موسسات آموزشی

مراکز تکمیلی آموزش متوسطه توسط شهرداری‌ها، شوراهای استانی و یا هیئت‌های خصوصی اداره می‌گردند در شهرداری‌ها و شوراهای استانی تعداد یک یا چند کمیته، مسئولیت اداره و نظارت برمدارس محلی را عهده‌دارمی‌باشند.علاوه بر این ،کلیه شهرداری‌ها از حق احداث مراکز آموزش تکمیلی متوسطه برخوردار می‌باشند.درطول دهه90، تعداد مراکز تکمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداریها افزایش یافت. درحال حاضر مراکز تکمیلی متوسطه درتعداد200 شهرداری از میان280 شهرداری کشور دایرمی‌باشند.

اخیرا بنیاد جدیدی درجهت گسترش همکاری‌های گسترده میان شهرداری‌ها درحوزه‌های آموزشی تاسیس یافته است.

قوانین پذیرش تحصیلی

کلیه شهرداری‌ها موظف اند به واسطه قوانین آموزشی به برگزاری کلاسهای آموزش تکمیلی متوسطه مبادرت نمایند. به عبارت دیگر کلیه شهروندان سوئدی که موفق به پایان مقطع آموزش پایه گردند، ازحق حضور درمراکز تکمیلی متوسطه برخوردار می‌گردند. از سال تحصیلی 99-1998جهت پذیرش دانش‌آموزان دربرنامه ملی، دانش‌آموزان ملزم به گذراندن حداقل دوره‌های زبان
سوئدی، زبان انگلیسی و ریاضیات درمدارس پایه می‌باشند. نمرات مدارس پایه بر اساس مقیاس3 گانه، قبولی عادی(G) قبولی با امتیازمتوسط(VG) قبولی با امتیاز عالی(MVG) به دانش‌آموزان اعطاء می‌گردد. در جهت اعطای نمرات قبولی با امتیازمتوسط و قبولی با امتیاز عالی معیارهای خاص وجود دارد که توسط آژانس ملی آموزش تعیین می‌گردد. گفتنی است که اگر چنانچه دانش‌آموزان به احراز نمره قبولی عادی نایل نگردند، در آن رشته نمره‌ای به آنها تعلق نمی‌گیرد.

از جمله تقسیم‌بندی نمرات آموزشی می‌توان به ارزش‌های عددی G=10, VG=15, MVG=20 اشاره نمود. گفتنی است که ارزشهای عددی مذکور جهت پذیرش درتحصیلات عالی نیز به عنوان نمرات معیار مدنظر قرار می‌گیرد. جهت پذیرش در رشته‌های هنری، علاوه بر آزمونهای تخصصی، گواهینامه مهارت‌های ویژه نیز به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد.به طورمثال در رشته موسیقی، علاوه بر نمرات اصلی نمره واحدهای عملی نیز به دانش‌آموزان اعطا می‌گردد. به علاوه، هیئت اداره کننده مراکز آموزش تکمیلی متوسطه ممکن است به ارائه ترم‌های آموزشی مشخص و پیش‌نیاز مبادرت نمایند.

تقریباً تمامی دانش آموزان سوئدی از مجوزحضور درمراکز آموزش تکمیلی متوسطه برخوردار می‌باشند. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال2000، 5/97% از دانش‌آموزانی که به گذراندن دوره‌های آموزش پایه در بهار مبادرت نمودند، در پاییز همان سال جذب دوره‌های آموزش تکمیلی متوسطه شدند. آموزش تکمیلی متوسطه ویژه بزرگسالان(افراد بالای رده سنی20 سال) در نظام آموزشی عمومی بزرگ‌سالان و درمراکز آموزش بزرگ‌سالان تحت نظارت شهرداریها ارائه می‌گردد.

مقاطع و گروه‌های سنی

برنامه‌های آموزشی مقطع تکمیلی متوسطه ظرف مدت زمان3 سال و به صورت ترم‌های سالیانه نا‌مشخص آموزشی ارائه می‌گردد. نظام مبتنی برترم‌های آموزشی و عدم وجود تقویم زمانی ملی، آزادی عمل زیادی درجهت سازمان‌بندی دوره‌های آموزشی مقطع تکمیلی متوسطه فراهم آورده است، به نحویکه ترم‌های تحصیلی را می‌توان بصورت فشرده با اخذ چندین واحد درسی به طور هم‌زمان یا تقسیم واحدها درکل آموزش مقطع تکمیلی متوسطه مطالعه نمود.

برنامه‌های آموزش ملی

از برنامه‌های آموزش ملی که2500 واحد درسی مقطع تکمیلی آموزش متوسطه را تحت پوشش قرار می‌دهند، می‌توان تحت عنوان برنامه‌هایی یاد نمود که در آن دانش‌آموزان از فرصت انتخاب تخصص‌های متنوع و متعدد برخوردار می‌گردند. 8 هسته موضوعی در کلیه برنامه‌های آموزش ملی  وجود دارد. با انتخاب دوره‌ها و ترم‌های آموزش اختیاری،امکان تخصص گرایی در کلیه برنامه‌هاوجود دارد. هیئت آموزش مسؤولیت تصمیم‌گیری درخصوص فراهم نمودن دوره‌ها و ترم‌های آموزش اختیاری را عهده‌دار می‌باشد.درکلیه برنامه‌های آموزشی، دانش‌آموزان از انتخاب‌های شخصی خود بالغ بر300 واحد آموزشی برخوردارمی‌باشند. به عنوان مثال آنها ممکن است به انتخاب زبان خارجی دیگری مبادرت نموده و یا به حذف دوره‌هایی در برنامه‌های دیگر مبادرت نمایند.کلیه برنامه‌های ملی به عنوان پایه‌ای برای مطالعات بیشتر و مجوز اساسی جهت پرداختن به تحصیلات عالی مطرح می‌باشند.

برنامه‌های ویژه

آندسته از دانش‌آموزانی که به برنامه‌های آموزشی غیر از برنامه‌های ملی فوق علاقه‌مند باشند، گزینه دیگری نیز در اختیار دارند که از آن تحت عنوان برنامه‌های آموزشی ویژه یاد می‌گردد.برنامه مذکور نیز قاعدتاً مدت زمان 3 سال به طول انجامیده و با برنامه‌های آموزش ملی برابر است.برنامه آموزشی مذکور شامل 2500 واحد آموزشی ویژه مقطع آموزش تکمیلی متوسطه بوده و دانش‌آموزان از حق یکسان برخورداری از زمان آموزش تضمینی نظیر برنامه‌های آموزش ملی برخوردار می‌باشند. برنامه‌های آموزشی ویژه مشتمل بر8 هسته موضوعی مشابه به علاوه فعالیتهای تحقیقاتی می‌باشد. برنامه‌های آموزشی ویژه شامل ترم‌های تحصیلی ارائه شده مشابه برنامه‌های ملی یا ترم‌های آموزش محلی می‌باشند.

برنامه‌های آموزشی ویژه، اغلب توسط شهرداری‌ها و با همکاری نهادهای محلی ارائه می‌گردد. مدارس کشور با همکاری دانش‌آموزان به تدوین برنامه‌های آموزشی برای دوره آموزش مذکور مبادرت می‌نماید.هدف اصلی برنامه مذکور اعطای اختیار عمل  و انعطاف پذیری بیشتر به دانش‌آموزان و شهرداری‌ها علاوه بر برنامه‌های ملی می‌باشد. از اواخر دهه90 تمایل به ارائه برنامه‌های مذکور افزایش یافته است.

برنامه‌های شخصی

ارائه برنامه‌های آموزشی شخصی عمدتاً در جهت حمایت از آندسته از دانش‌آموزانی است که از مجوز انتخاب برنامه‌های ملی یا برنامه‌های آموزشی ویژه برخوردار نمی‌باشند. برنامه آموزشی مذکور بر مبنای نیازهای آموزشی دانش‌آموزان تعیین و تدوین می‌گردد. شهرداری ها نیز به ارائه برنامه‌های شخصی مبادرت نموده و دانش‌آموزان به انتخاب آن می‌پردازند. هدف از برگزاری چنین دوره‌هایی برخورداری دانش‌آموزان از فرصت حضور در آموزش دوره‌های اموزش ملی و برخورداری از فرصت مطالعه یک یا چند موضوع آموزش پایه می‌باشد. با حضور درچنین دوره‌های آموزشی دانش‌آموزان از پذیرش در برنامه‌های ملی یا برنامه‌های آموزشی ویژه بهره‌مند می‌گردند. برنامه‌های شخصی را می‌توان به منظور تطبیق با نیازهای آموزش افرادی که اخیراً وارد کشور سوئد شده‌اند، تعدیل نمود که از آن جمله می‌توان به دوره‌های آموزش مقدماتی زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و آموزش علوم اجتماعی اشاره نمود. در برنامه‌های شخصی همچنین دوره‌های آموزش حرفه‌ای با هدف فراهم آوردن فرصت استخدام برای افراد علاوه برموضوعات خاص آموزشی مقطع تکمیلی آموزش متوسطه به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. از جمله دیگر دوره‌های تحصیلی که می‌توان آن‌ها را در چهارچوب برنامه‌های شخصی گنجاند می‌توان به برنامه‌های آموزش ویژه دانش آموزان با نیازهای خاص(افرادی با ناتوانی‌های یادگیری) اشاره نمود. طرح آزمایشی جدید و مدرن دیگری در خصوص تعلیم و تربیت دانش‌آموزان سوئدی اجرا می‌گردد که از آن تحت عنوان «تربیت در حوزه زندگی کاری دانش‌آموزان» یاد می‌گردد.گفتنی است که حدود یک سوم زمان آموزش، درمراکز شغلی صرف می‌گردد.طرح مذکور راه دیگری جهت دستیابی به اهداف و برنامه‌های آموزشی و هم‌چنین دستیابی به قابلیت و توانایی لازم در آموزش عادی در قالب اجرای برنامه ملی یا برنامه آموزشی ویژه می‌باشد که به واسطه ارائه موضوعات آموزش فنی در مدارس و تربیت دانش‌آموزان در محیط‌های کاری(APU) به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. به جز برنامه‌های عملی دانش‌آموزان درحوزه زندگی کاری که طبق برنامه های آموزشی خاصی به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد، آنان همچنین ملزم به فراگیری موضوعات خاص و برنامه‌های موضوعی می‌گردند. هدف این‌گونه تعلیم و تربیت برآورده نمودن نیازهای متغیر زندگی کاری دانش‌آموزان جهت برخورداری از حداقل بازار کار می‌باشد که به ارائه فرصت اجرای نقش مهم‌تر آموزشی در برنامه ملی درمحیط کار منتهی می‌گردد. محتوای برنامه‌های آموزشی طرح تربیت در زندگی کاری طبق توافقات به عمل آمده میان دانش‌آموزان، مدارس و مراکز کاری تعیین می‌گردد. شهرداری‌ها و مراکز آموزش تکمیلی متوسطه در زمره سازماندهندگان آموزشی طرح مذکور محسوب می‌گردند. پس ازگذراندن دوره آموزشی9 ساله آموزش پایه، دانش آموزان به انتخاب برنامه آموزشی که مایل به آموختن آن در مراکز تکمیلی متوسطه می‌باشند مبادرت می‌نمایند.اگر شهرداریهای محلی به ارائه برنامه‌های آموزشی مورد نظر مبادرت ننماید، دانش آموزان ازحقوق مساوی جهت درخواست پذیرش در برنامه‌های آموزشی سایر دوایر شهرداریها برخوردار می‌گردند.گفتنی است که شهرداری‌ها موظف به تأمیین بودجه آموزشی دانش آموزان می‌باشند.اگردانش آموزان مقطع تکمیلی متوسطه دوره‌های آموزشی نظیر برنامه‌های آموزش ملی یا برنامه‌های تخصصی آموزشی را بربرنامه‌های ارائه شده درمراکزتکمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداری‌ها ارجحیت دهند، شهرداری‌ها موظف به تقبل هزینه ثبت نام دانش آموزان درچنین دوره‌هایی می‌باشند. دوره‌های آموزشی مقطع آموزش متوسطه مدارس مستقل کشور می‌بایستی با سیاستهای شهرداری‌های کشور مطابقت داشته باشد. به علاوه، مدارس مذکور همچنین می‌بایستی به تامین ارزش های بنیادی نظام آموزش عمومی مبادرت نموده و در دسترس کلیه دانش آموزانی که از حق برخورداری از آموزش یکسان در نظام آموزش عمومی برخوردار می‌باشند ، قرار گیرد. مدارس مستقل می‌بایستی از شروط دیگرمصوب دولت  تبعیت نمایند.مراکز آموزش تکمیلی متوسطه و شهرداریهای متبوع می‌بایستی درخصوص مقادیر بودجه به توافق نائل آیند که در غیر این صورت شهرداری‌ها ملزم به پرداخت بودجه مصوب دولت می‌گردند.طی سال‌های اخیرتعداد مراکز متوسطه تکمیلی مستقل به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. طبق آخرین آمار به دست آمده طی سال تحصیلی 2001-2000 مقطع تکمیلی متوسطه بر 7/4 در صد تعداد کل مراکز آموزش متوسطه کشور و تعداد دانش آموزان آن بر 15 در صد  بالغ می‌گردد. برگزاری هر گونه دوره آموزشی در مدارس تکمیلی می‌بایستی تحت نظارت دولتی قرار گیرد.اگر چنانچه برنامه‌های آموزشی به طور ویژه‌ای مهم ارزیابی گردد، مدارس تکمیلی از بودجه‌های دولتی برخوردار می‌گردند. از سری آموزش‌هایی که از محل بودجه حمایتی دولت به داوطلبین ارائه می‌شود، تحت عنوان Kompletterande utbiliding یاد می‌گردد. دوره‌های آموزش تکمیلی ، تحت بازرسی آژانس ملی آموزش عالی و اتخاذ تصمیم گیری درخصوص نظارت بر مدارس مذکور، توسط آژانس ملی آموزش صورت می‌گیرد.

ارزشیابی تحصیلی

معیارهای نمره گذاری خاصی جهت تعیین نمرات در مقطع آموزش تکمیلی متوسطه وجود دارد که از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

قبولی با امتیاز عالی(MVG)

قبولی با امتیاز متوسط(VG)

قبولی(G)

عدم قبولی(مردودی)(IG)

به دانش‌آموزان دوره آموزش تکمیلی متوسطه در ازای گذراندن دوره‌های آموزشی نمراتی اعطا می‌گردد. از لحاظ نظری، نقطه زمانی خاص جهت درج نمرات تحصیلی دانش‌آموزان وجود ندارد و این در حالی‌است که در صورت لزوم، دانش‌آموزان از حق دریافت کارنامه نمرات خود طی ترم‌های آموزشی برخوردارمی‌گردند.نمرات تحصیلی دراسناد جداگانه درج گردیده و معلمین از مجوز اعطای نمرات قبولی به آندسته از دانش‌آموزانی که مدت کافی درکلاسهای درسی حضور نیافته‌اند، برخوردار نمی‌باشند. جهت اعطای نمرات در دروس سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی و ریاضیات، معلمین می‌بایستی به برگزاری آزمونهای ملی مبادرت نمایند. برگزاری آزمونهای مذکور در مدارس، اختیاری بوده اما از جولای 2001 به صورت اجباری درآمده است.

کلیه دانش‌آموزان پس از تکمیل مقطع تکمیلی متوسطه مجاز به حضور مجدد در آزمونها جهت ارتقاء بهبود نمرات خود می‌باشند. شهرداری‌ها از حق تعیین و دریافت مبالغی تا سقف500 سک جهت حضور مجدد افراد در هر آزمون برخوردار می‌باشند.

گواهینامه‌های آموزشی

در مقطع تکمیلی متوسطه هیچ‌گونه آزمون خاصی برگزار نمی‌گردد. اما هر یک از دانش‌آموزان از گواهینامه پایانی حاوی خلاصه‌ای از دوره‌های آموزشی گذرانده و نمرات دریافتی دوره‌های مذکور برخوردار می‌گردند. گفتنی است که جهت دریافت گواهینامه پایان دوره تحصیلات فوق دانش‌آموزان می‌بایستی برنامه ملی یا برنامه آموزشی ویژه را گذرانده، در کلیه دوره‌ها نمره قبولی کسب نموده و به مشارکت در فعالیتهای پروژه‌ای مبادرت نمایند.

روابط آموزشی- استخدامی

تقریباً کلیه برنامه‌های آموزشی کشور سوئد مشتمل بر آموزش در محیط کار می‌باشد. به عبارت دیگر دروس کارگاهی خارج از مدارس با عنوان(APU ) به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. طرحAPU دانش‌آموزان را قادرمی‌سازد که دانشی را که در مدارس آموخته‌اند به طور عملی به کار گرفته و آموخته‌های خود را گسترش دهند. در برنامه‌های مربوطه،حداقل 15 هفته از کل زمان دوره‌های آموزشی به آموزش در محیط‌های کاری اختصاص می‌یابد. اگر‌چه ممکن است که برخی مراکز کاری به اخذ شهریه از دانش‌آموزان مبادرت نمایند، اما معمولاً از دانش‌آموزان در طولAPU شهریه‌ای دریافت نمی‌گردد.

ساختارهای سازمانی حوزه آموزش

آموزش و تحصیل درمراکزمستقل تکمیلی متوسطه می‌بایستی به کسب دانش و مهارت‌های آموزشی توسط دانش‌آموزان درمراکز آموزش تکمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداری‌ها منجر گردد.کلیه مدارسی که واجد شرایط باشند توسط آژانس ملی آموزش مستحق دریافت کمک‌های دولتی تشخیص داده می‌شوند.اگر آژانس ملی آموزش مدارس مذکور را مستحق دریافت بودجه دولتی اعلام نماید، شهرداری‌های محل اقامت دانش‌آموزان، مسئولیت پرداخت بودجه به مدارس مستقل را عهده‌دار شده و در این‌صورت دانش اموزان از کمک تحصیلی برخوردار می‌گردند. طی سالهای اخیر مراکز تکمیلی آموزش متوسطه افزایش یافته است و این در حالی‌است که مدارس از ابعاد نسبتاً کوچکی برخوردار می‌باشند. طبق آخرین آمار بدست آمده در حدود 11000 دانش‌آموز سوئدی درمراکز تکمیلی آموزش متوسطه مستقل، ثبت نام نموده‌اند که حدود 4 درصد از تعداد کل دانش‌آموزان کشور را شامل می‌گردد.

مشارکت آموزشی

مشارکت فعالان آموزشی عمدتاً از طریق شیوه‌های مختلف مشاوره با والدین دانش آموزان صورت می‌پذیرد. طی سال‌های اخیر، دولت سوئد به افزایش میزان تاثیرگذاری والدین دانش آموزان در سیاست مدارس پایه و مقطع تکمیلی متوسطه مبادرت نموده است.گفتنی است که این چنین فرصتهایی در سطح آموزش عالی برای دانش جویان و کادر حوزه صنایع و دوایر دولتی در جهت تاثیر گذاری بر فعالیت‌های آموزشی فراهم آمده است. مطابق قوانین آموزشی کشور سوئد کلیه دانش آموزان مدارس پایه و تکمیلی متوسطه از حق تاثیر گذاری بر طرح و محتوای دروسی آموزشی خود برخوردارمی‌باشند.طبق چنین قوانینی توانایی و اشتیاق کودکان در جهت تاثیرگذاری و پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سازمانی مدارس مورد حمایت واقع می‌گردد. معلمین نیز از حق تاثیرگذاری اجتماعی، فرهنگی و سازمانی، متدهای آموزشی و تعیین و طراحی محتوی دروس آموزشی برخوردار می‌باشند. رؤسای مدارس نیز از مسئولیت ویژه‌ای در جهت گسترش مکانیزم‌های افزایش دهنده میزان تاثیرگذاری دانش آموزان بر ساختار آموزشی مدارس و گزارش  پیشرفت تحصیلی کودکان به والدین برخوردار می‌باشند. گفتنی  است که سالیانه حداقل یکبار ،معلمین، دانش آموزان و والدین کودکان رده سنی6 سال به گفتگو در خصوص گسترش بعد شخصیتی ، متدهای آموزشی و برآورد پیشرفت‌های اجتماعی ، فرهنگی و آموزشی کودکان سوئدی مبادرت می‌نمایند. والدین کودکان نیز از تشکلهایی در انجمن‌های اولیا مربیان برخوردار بوده و از این طریق به تاثیر گذاری بر فعالیت مدارس مبادرت می‌نمایند.گفتنی است که انجمن‌های اولیا - مربیان درکلیه سطوح محلی و مرکزی فعالیت دارند. از جمله دیگر نهادهای دست اندرکار که تحت نظارت دولت تشکیل می‌یابد می‌توان به انجمن ملی خانه و مدرسه اشاره نمودکه درسطوح محلی وملی فعالیت می‌نماید.گفتنی است که انجمن مذکور نیز به ارائه پیشنهاداتی درخصوص ساماندهی وسازماندهی امور مدارس کشورمبادرت می‌نماید.اغلب شهرداری‌های کشورسوئد نیز از انجمن‌های مشاوره‌ای برخوردار می‌باشند که والدین دانش آموزان نیزدرآن حضوردارند.مطابق قوانین مصوب مجلس ملی سوئد(ریکسدگ)مسئوولیت اتخاذ تصمیمات جدیددرحوزه آموزش، از شهرداری‌های کشورطی دوره آزمایشی(تاجولای2003)به هیئت‌های محلی متشکل ازسهم عمده‌ای از والدین دانش آموزان تفویض گردیده است.گفتنی است که طرح آزمایشی مذکور،مدارس پایه وآموزش کودکان استثنایی رانیزشامل می‌گردد.لازم به ذکراست که نمایندگانی ازدانش آموزان نیزبه عنوان اعضای گروه ازحق ارائه نظر، پیشنهاد و رأی درطرح مذکور برخوردارمی باشند. ازآن‌جایی که انجمن اولیاء ازمسئولیت‌های تخصصی درخصوص اتخاذ روش‌های آموزشی وتعیین محتوای دروس آموزشی و مسئولیت رسیدگی برعملکرد مراجع رسمی و رسیدگی به مواردی که به نقض حقوق فردی دانش آموزان منجر می‌گردد ، برخوردار نمی‌باشند، از این روی این گونه مسئولیت‌ها به انجمن شهرداری‌های سراسرکشورتفویض می‌گردد. طرح آزمایشی دیگری نیزدرانجمن‌های محلی اولیا- مربیان مدارس سوئد به مدت 4سال تا 30 ژوئن2003به اجرا در آمد. انجمن شهرداریها برمبنای پیشنهادات دانش آموزان، به انتخاب نمایندگان دانش آموزی برای انجمن محلی مدارس مبادرت می‌نمایند. نمایندگان سازمان‌ها و صنایع نیز به اتفاق یکدیگرجهت بررسی برنامه‌های ملی آموزش فنی وآموزش تکمیلی متوسطه درجلسات آژانس ملی آموزش حضورمی یابند .دولت سوئد در بهار1999 به تشکیل گروهی متشکل از نمایندگان حوزه صنایع، نهادهای محلی سوئد، فدارسیون شوراهای استانی، آژانس ملی آموزش، وزارت آموزش وعلوم، وزارت صنایع واستخدام و ارتباطات مبادرت نمود. وظیفه این گروه، ارائه طرح‌هایی درخصوص چگونگی گسترش همکاری‌های میان مدارس واجتماع می‌باشد. این گروه به طراحی برنامه‌های فنی مقطع تکمیلی آموزش متوسطه درجهت برآورده نمودن تقاضاهای آتی مراکز آموزشی مذکورمبادرت می‌نماید. در نوامبر سال2000، گروه مذکور به ارائه پیشنهاداتی به وزیرآموزش وپرورش و نهاد آموزش بزرگسالان مبادرت نمود. گفتنی است که این گزارش به منظور ارائه اظهارنظررسمی به مراجع ، سازمانها و شهرداری‌ها و کمیسیون مقطع تکمیلی آموزش متوسطه تنظیم وتدوین گردید.

 برنامه ریزی آموزشی

شهرداری‌ها، مدارس ، دانشگاه‌ها و دانشکده‌های سراسرکشورسوئد عهده دارمسئولیت تنظیم ساعات آموزشی و برنامه های سال تحصیلی به صورت جداول زمان بندی شده روزانه و هفتگی می‌باشند.درمدارس پایه ومقطع متوسطه، سال تحصیلی از2 ترم بهاری وپاییزی بالغ بر178روزمتشکل می‌گردد. تاریخ دقیق آغازو پایان ترم‌های آموزشی بهاری و پاییزی توسط کمیته ملی آموزش سوئد مستقر در شهرداری‌های کشورتعیین می‌گردد. سال تحصیلی درمدارس پایه وآموزش متوسطه دراواخر ماه اوت آغاز شده و درماه ژوئن به پایان می‌رسد. تعطیلات1روزه درطول هردوترم تحصیلی،2تعطیلی یک هفته‌ای درترم بهاری، تعطیل ورزشی درفوریه یا مارس، تعطیلی ایسترEaster (عیدمذهبی مسیحیان) درترم پاییزی وتعطیلی یک هفته‌ای به مناسب روز قدیسین ازجمله مهمترین ایام تعطیلات مراکز آموزش پایه ومتوسطه کشور سوئد محسوب می‌گردد. گفتنی است که تحت شرایط خاص و درصورت درخواست والدین یا قیمین دانش آموزان، با معافیت تحصیلی مقطعی دانش آموزان درمدارس پایه موافقت می‌گردد. دوره‌های آموزش مدارس پایه و متوسطه ظرف مدت 5 روزازدوشنبه تاجمعه برای دانش آموزان سوئدی برگزارمی‌گردد. مسئوولیت تصمیم گیری درخصوص تعیین طول مدت آموزش روزانه و ساعات آغاز وپایان آموزش برعهده خود مدارس می‌باشد و این درحالی است که این مدت زمانی نباید از8 ساعت آموزشی برای دانش‌آموزان مقاطع بالا و 6 ساعت برای دانش آموزان مقاطع پایین (2سال اول) تجاوز نماید.

پذیرش تحصیلی

در کشور سوئد دانش‌آموزان زمانی از مجوز ورود به دوره‌های آموزش عالی برخوردار می‌گردند که ابتدا از کلیه شرایط عمومی وسپس شرایط اختصاصی جهت ورود به دانشگاه‌ها یا کالج‌های دانشگاهی برخوردار باشند.از جمله مهم‌ترین شرایط عمومی ورود دانشجویان به مقطع آموزش کارشناسی می‌توان به  پایان موفقیت آمیز برنامه ملی3 ساله مقطع متوسطه ویا دوره های آموزش زبان خارجی وسوئدی اشاره نمود. گفتنی است آن دسته از متقاضیانی که از زبان مادری غیر از زبان اسکاندیناوی برخوردار باشند، باید از اطلاعات کافی درخصوص زبان سوئدی برخوردار باشند. به عنوان مثال از طریق یک دوره یک ساله آمادگی این آشنایی را کسب کرده باشند .مسئولیت پذیرش وگزینش دانشجویان برعهده خود مؤسسات می‌باشد. درچارچوب‌های تعیین شده، مؤسسات مذکور از حق تصمیم‌گیری درخصوص شاخص‌های پذیرش دانشجو برخوردار می‌باشند. فرایند پذیرش یا بصورت منطقه‌ای ویا از طریق سرویس مرکزی آژانس ملی آموزش عالی صورت می‌پذیرد. جهت گزینش دانشجویان نیز یک یا چند شاخص اصلی من جمله نمرات آموزشی، نتایج آزمون صلاحیت دانشگاهی، نتایج آزمون ویژه و میزان تجربیات کاری وتحصیلات قبلی دانشجویان مد نظر قرار می‌گیرد.  طی دهه‌های1970 و1980 علیرغم نیاز روز افزون، ظرفیت سیستم آموزش عالی سوئد تقریباً ثابت بوده وتعداد پذیرفته‌شدگان این سیستم بر تعداد40 تا 45 هزار نفر در سال بالغ می‌گردید. از سال 1991 برتعداد مراکز دانشگاهی ارائه کننده دوره‌های آموزش کارشناسی افزوده شده و در اواسط دهه1990 تعداد دانشجویان دوره‌های مذکور بر30% بالغ گردید. تقریباً30% از جوانان سوئدی پس از اتمام دوره آموزش پایه و تکمیلی متوسطه به تحصیلات خود درمراکز آموزش عالی ادامه می‌دهند  غیر از دانش آموزانی که مستقیماً  از مدارس تکمیلی متوسطه وارد دوره‌های تحصیلات تکمیلی می‌شوند، سهم نسبتاً عمده‌ای از دانشجویان این دوره‌ها به خیل دانش‌آموزان بالغ تعلق دارد.

برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.