فرمالیسم آموزشی: مقایسه نظام آموزشی فنلاند و ایران

احمدرضا روشن

عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی

در دنیا کشوری هست که در آن، دانش‌آموزان به ندرت تکلیف درسی دارند و به ندرت امتحان می‌دهند و زمان کمتری را هر روز در مدرسه می‌گذرانند. کشوری هست که در مدارس آن، شکاف آموزشی بین دانش‌آموزان با توانایی‌های مختلف وجود ندارد و هیچ دانش‌آموزی طرد نمی‌شود.

کشوری هست که مدارس از بودجه کافی برخوردارند و برنامه آموزشی و درسی را خودشان تدوین می‌کنند. کشوری هست که در آن، تحقیق و پژوهش از مدارس شروع می‌شود و این مدارس، به تکنولوژی‌های جدید مجهزند. کشوری هست که معلمان از حقوق مناسبی برخوردارند و یک اتحادیه صنفی قوی دارند. کشوری که معلمان همچون متخصصان حرفه‌ای مورد احترام جامعه قرار می‌گیرند.

26 حقیقت در مورد سیستم آموزشی فنلاند

علمولوژی: از زمان ایجاد اصلاحات در حدود 40 سال پیش، سیستم آموزشی فنلاند همیشه در رتبه بندی های بین المللی برای نظام های آموزشی در جهان رده های اول را به خود اختصاص داده است.

در زیر نگاهی داریم به 26 حقیقت سیستم آموزشی در کشور فنلاند:

1 – کودکان فنلاندی از سن 7 سالگی به مدرسه می روند.

2 – در مقایسه با دیگر سیستم های آموزشی، در فنلاند دانش آموزان تا زمانی که وارد سنین نوجوانی شوند، به ندرت امتحان پس داده یا اینکه در خانه تکلیف انجام می دهند.

آموزش غیر رسمی در فنلاند

آموزش عالی غیردانشگاهی

در سال 1991 قانون جدیدی تصویب شد که با هدف ساده سازی کل نظام آموزش فنی وحرفه ای و بر پایی آموزش عالی غیر دانشگاهی ، موجی از اصلاحات آموزشی را به راه انداخت .

آموزش عالی خصوصی این امکان را فراهم می نمایند که افراد بدون توجه به سابفه تحصیلی خود در دانشگاه حضور یابند.این نظام همان گونه که از نامش بر می آید، ازهیچ گونه شرایط ورودی برخوردار نمی باشد.درحال حاضر، دولت به 22 مرکزآزمایشی که از 85 موسسه فنی وحرفه ای سابق حاصل آمده ، اجازه فعالیت داده است. در این میان،16پلی تکنیک چند رشته ای نیز فعالیت دارند.

آموزش استثنایی فنلاند

تاریخچه

تاریخ توسعة  آموزش استثنایی در کشور فنلاند به دهة 1840(احداث نخستین مدارس ویزه آموزش دانش آموزان معمول ذهنی)بازمیگردد.این درحالیست که پیشرفت درزمینة آموزش استثنایی تنها دراواخرقرن20شتاب گرفت.دورة پس ازجنگ،دورة افزایش کمی درزمینة آموزش استثنایی بود.دراین اثنا، الگوهای جدید آموزشی به همراه آموزش تطبیقی پدیدارشد که ازآن چمله میتوان به آموزش دانش آموزان ناتوان و ناهمگون درقالب دوره های آموزش پاره وقت اشاره نمود.علاوه براین،امکان دستیابی کودکان استثنایی به خدمات پزشکی درمراکزآموزش استثنایی فراهم آمد.تا پیش ازدهه1970،شرایط دانش آموزان استثنایی،متفاوت ازدانش آموزان دیگردرنظر گرفته شده و درنتیجه برنامه ها وسیاستهای آموزش کودکان استثنایی درراستای آموزش عادی سازماندهی نمی گردید.این درحالیست که از ابتدای دهة1970، اصل اعتدال و فلسفة تلفیق قویاً در آموزش دانش آموزان استثنایی مدنظر قرار گرفته است.

آموزش ضمن خدمت در فنلاند

ساختار آموزشی

در نتیجه اصلاحات انجام شده درزمینة مدارس جامع و اعمال دیگر تغییرات اساسی در سیستم آموزشی طی دهة 90 ، دولت اقدام به فراهم کردن آموزش ضمن خدمت برای مدرسین کرد که میزان این آموزش در توافق های گروهی از 5 - 3روز رده بندی شد.به واسطه اعمال سیاست تمرکز زدایی در حوزه مدیریت آموزشی،مسئولیت آموزش ضمن خدمت به متصدیان امور آموزشی محول شده است چراکه مسئولان امور پرورشی به این امر توجه دارند که مدرسین در آموزشهای حرفه ای بیشتری مشارکت نمایند. هیچ قانون خاصی بر آموزش ضمن خدمت معلمین حاکم نبوده وشرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت تا حدی بنا به توافق گروهی صورت می گیرد.معلمین معمولاً در آموزش ضمن خدمت به مدت 3روز در سال با مزایا و حقوق کامل شرکت می کنند.ازطرف دیگر، کارفرماها این حق رادارند که معلمین تمام وقت رابرای تدریس منصوب نموده و به انتخاب برنامه ها و طرحهای آموزشی ضمن خدمت مبادرت نمایند. آموزش ضمن خدمت خود از انواع مختلفی به شرح ذیل برخوردار می باشد: