آموزش پایه در فنلاند

ساختار آموزشی

کلیه شهروندان فنلاندی موظف به گذراندن دوره آموزش پایه 10ساله می باشند که ازهفتمین سالروز تولد آنان آغاز می گردد. این الزام در سن17 سالکی(اتمام برنامه آموزش پایه) به پایان می رسد.آموزش پایه به معنای حضور اجباری در مدرسه نیست،بلکه نوآموزان مختار به کسب دانش ومهارتهای معادل ازمنابع مختلف میباشند.این درحالیست که تقریباً تمامی شهروندان فنلاندی در مدارس جامع (مراکز آموزشی ارائه کننده آموزش 9 ساله پایه) حضور می یابند.از آموزش پایه در کشور فنلاند تحت عنوان Peruskoulu یاد می گردد که طی مدت زمان9 سال به صورت اجباری به کلیه شهروندان فنلاندی ارائه می گردد. آموزش پایه ترکیبی از مقاطع آموزشی ابتدایی و مقدماتی متوسطه( 4 سال آموزش ابتدایی + 5 سال آموزش مقدماتی متوسطه)می باشد.گفتنی است که تا پیش از دهه1970، آموزش پایه از ساختاری متشکل از6 سال آموزش ابتدایی  و2 تا 3 سال آموزش اجتماعی متشکل می گردید. آموزش پایه از سن7سالگی آغاز شده و تا سن 16سالگی به طول می انجامد. مسوولیت تقبل هزینه های آموزشی اعم ازهزینه کتب و ملزومات آموزشی،تغذیه،خدمات یزشکی و دندانپزشکی،برعهده شهرداریها می باشد.لازم به ذکراست که دوره آموزش پایه Peruskoulu خودازدورة مقدماتی آموزشی6ساله تحت عنوانala – aste با برخورداری از1معلم ودورة آموزش تکمیلی3ساله باعنوان yla - aste با برخورداری ازمعلمین تخصصی برای هردرس متشکل می گردد.

درشهرهای بزرگتر،مدارس خصوصی فعالیت دارند که شهریه دریافت نموده و به کودکان مشاغل بین المللی یا جامعة دیپلمات تعلق دارد.در Helsinki پایتخت کشور فنلاند، مدارس خصوصی انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و روسی زبان با اساتید و برنامه های آموزشی اصلاح شده به علاقه مندان ارائه می گردد.احساس نظم و اختیار در تمام سیستم مدرسه آشکار است و تعیین تکلیف روزانه معمولاً از همان ابتدا شروع می شود . دانش آموزان و والدین با جدیت مدرسه را پذیرفته اند.درتمامی مقاطع ، زبانهای خارجی از ترکیبات اصلی تحصیلی به شمار می آیند.اگر چه اکثر ساختارعمده کشور فنلاند ،از شهروندان فنلاندی متشکل می گردد، اما در شهرها و مناطق سوئدی زبان کشور، هر کس می تواند بین مدارس عمومی سوئدی یا فنلاندی زبان ، یکی را انتخاب کند.برنامة آموزشی مدارس مذکور یکسان بوده و فقط زبان دستوری فرق می کند.علاوه بر دستورزبان مادری ( فنلاندی یا سوئدی )،نخستین زبان خارجی طی سال سوم (رده سنی9 سال)تا پایان آموزش و زبان اجباری دوم طی سال هفتم به دانش آموزان ارائه می گردد.زبان سوم آموزشی نیز اغلب طی سال هشتم ارائه می گردد.بالغ بر90%دانش آموزان مدارس پایه فنلاندبه انتخاب زبان انگلیسی به عنوان اولین زبان خارجی و زبان آلمانی، به عنوان دومین زبان آموزشی مبادرت می نمایند.از جمله دیگر زبانهای خارجی برخوردار از اولویت انتخابی در میان دانش آموزان فنلاندی می توان به زبانهای فرانسه و روسی اشاره نمود.ازسال1990، درشهرهای بزرگ کشور نظیرHelsinki Tampere واحدهای مدرسه ای فراگیر انگلیسی زبان تأسیس شد.این مدارس از برنامه های آموزشی فنلاندی پیروی نموده و حاصل آنInterational Baccalaureal است.این مدارس عمدتاً برای دانشجویان بورسیه و خارجی در نظر گرفته شده است. این درحالیست که دانش آموزان فنلاندی که قصد مهاجرت و ادامه تحصیل در خارج از کشور دارند نیز ازمجوز حضور در این مراکز برخوردار می باشند.در تمامی مدارس فراگیر، دانش آموزان به احراز گواهینامة پایان دوره (Lukukausitodishtus) با درجه بندی از نمرة 10( بالاترین نمره) تا نمره 4(پایین ترین نمره) نائل می آیند.ازنمرات 10- 9 تحت عناوین قابل ستایش ( Kuiitettava ) ،8- 7خوب (hyva) ، نمره6 رضایت بخش (tyydyttava) ،نمره 5 قبول (Valttava) و نمره 4مردود (heikko) یاد می گردد. به محض پایان دورة yla - aste ،دانش آموزان به احرازگواهینامه پایان دوره تحت عنوان Paastotodistus نائل می آیند. سیستم نمره دهی دراین دوره نیزمشابه دورة Lukukausitodistus است. به محض پایان یافتن دوره Peruskoulu ، دانش آموزان مستعد(تقریباً 50 درصد یک گروه سنی) به دوره تکمیلی متوسطه Lukio راه می یابند.

گفتنی است که مجوز ورود به مراکز آموزشی Lukio برمبنای سابقة افراد درPeruskoulu صادر می گردد.دراین اثنا همچنین،دانش آموزان مجازبه ادامه تحصیل درمدارس حرفه ای ammattioppilaitos ،مدارس فنی ومدارس بازرگانی و تجاری می باشند.سال تحصیلی ازاواسط ماه آگوست آغاز شده و تا پایان ماه می به طول می انجامد.سال تحصیلی آموزش پایه بر190روز(90روز در پائیز و100 روزدربهار) درقالب هفته های آموزشی 5 روزه و روزهای آموزشی4تا7ساعته (حدود 25ساعت درهفته طی دوره ala - aste ،و افزایش آن تا 30ساعت در هفته طی دوره yla - aste) مشتمل می گردد.ازجمله عمده ترین تعصیلات آموزشی مراکز آموزش پایه میتوان به تعطیلات دوهفته ای کریسمس،تعطیلات یک هفته ای عید پاکEaster و تعطیلات یک هفته ای ماه های فوریه ـ مارچ به عنوان تعطیلات زمستانی یا« تعطیلات اسکی» اشاره نمود.

آموزش پایه ویزه اقلیت های قومی،مهاجرین و پناهندگان

مطابق قانون آموزش پایه، آموزش پایه زبان فنلاندی یا سوئدی است.مناطق دو زبانه موظفند که برای هر دو گروه زبانی مدارس را فراهم کنند.به زبان های سامی، رومانی یا زبان اشاره نیز آموزش ارائه می شود بخشی از آموش به دیگر زبان ها نیزارائه می شود.آموزش کودانی که درزادگاه سامی زندگی می کنند ومی توانند به زبان سامی تکلم کنند باید عمدتا به زبان سامی می باشد.مطابق قانون  آموزش پایه، بسته به زبان آموزشی کودک، زبان های فنلاندی ، سوئدی یا سامی می تواند به عنوان زبان مادری تدریس شود.کلاسهای زبان سامی درکاربرد زبان سامی به عنوان زبان آموزشی،دردودهه گذشته افزایش قابل توجهی داشته است شهرداری های مناطق سامی نشین تمام تلاش خود را به کارگرفته اند تا آموزش وکلاسهای سامی استقراریابد.با اینهمه تعداد شرکت کنندگان اندک بوده است.قانون آموزش پایه شهرداری ها را موظف نمی داند که آموزش به زبان رومانیایی راسازمان دهند. آموزش کودکان رومانیایی زبان درحال حاضربرمبنای مصوبه وزارت آموزش صورت میگیرد.کودکان رومانیایی به واسطه شرایط فرهنگی خودغالباً درچندسال گذشته نتوانسته اند تحصیلات خودرا به پایان برسانند.بهبودحضور کودکان رومانیایی درمدارس کشورآشکارا مشهود بوده است، اما همچنان هم در میان کودکان رومانیایی افت تحصیلی مشاهده می شود.

کودکان مهاجر در سنین قانونی مدرسه از آموزش آمادگی نیزبرخوردارمی شوند به شرط آنکه از برخی پیش شرط ها برخوردار باشند.مطابق قانون آموزش پایه،دامنه آموزش مهاجران پیش از ورود به آموزش پایه ، بستگی به آموزش ارائه شده در طول یک ترم تحصیلی دارد. برپایه مصوبه وزارت آموزش درخصوص آماده سازی مهاجران،آموزش آمادگی ازابتدای سال 1997،به کلیه کودکان مهاجر درمدارس جامع عرضه می گردد. اجرای سیاست آموزش پایه در راستای تسهیل جذب مهاجرین جامعه فنلاندی وارتقاء ظرفیت پذیرش آنان در کلاس های آموزش پایه به زبان فنلاندی یا سوئدی است.

نرخ تکرار دوره آموزش پایه طی سالهای 1991 تا 1998

1998	1997	1996	1995	1994	1993	1992	1991
5%	4%	5%	4%	4%	4%	4%	5%

نرخ تکرار آموزش پایه در مدارس جامع طی سال 1998 بر مبنای جنسیت

کل	9	8	7	6	5	4	3	2	1	-
4	7	4	2	1	1	1	2	6	6	دختران
6	9	7	3	2	2	3	5	1.2	1.2	پسران
5	8	6	3	1	1	2	4	8	9	کل

نرخ مدارس و دانش آموزان مدارس جامع طی سالهای1998- 1994

1998	1997	1996	1995	1994	-
4203	4112	4391	4474	4539	مدارس
591700	592400	589100	588200	587500	دانش آموزان
1993		1992	1991	1990
4610		4758	4843	4869	مدارس
590300		54200	59600	593000	دانش آموزان

نرخ مدارس و دانش آموزان مدارس جامع بر مبنای زبان گویش آنان طی  سال 1997

سایر زبانها	سوئدی	فنلاندی	-
7	334	3978	مدارس
2100	34200	556100	دانش آموزان

نسبت دانش آموزان به معلمین مدارس جامع بر حسب منطقه طی سال تحصیلی  1998-1997

-	دانش آموزان	معلمان ( تمام وقت )	نسبت دانش آموزان به معلمین
کل کشور	580200	39800	14.6
جنوب فنلاند	217400	14600	14.9
غرب فنلاند	206400	14000	14.7
شرق فنلاند	70600	5100	13.8
منطقه اولو	60800	4200	14.5
منطقه لاپلاند	25000	1900	13.2

نهادهای مرکزی

از جمله مهمترین نهادهای مرکزی آموزش پایه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- دولت که به تعیین اهداف گستردة آموزش ملی و تعداد ساعات آموزشی رشته های درسی مبادرت می نماید.

2- هیئت ملی آموزش که به تعیین اهداف گستردة آموزش ملی،محتوای برنامه های آموزشی و تصویب قوانین ویزه ارزیابی تحصیلی دانش آموزان مبادرت می نماید.

3- نهادهای آموزش منطقه ای که به تدوین برنامه های آموزشی خود مبتنی بر برنامه های تعیین شده توسط هیئت ملی آموزش مبادرت می نمایند.

برنامه های آموزشی

از جمله مهمترین دروس آموزشی مراکز آموزش پایه می توان به دروس زبان مادری و ادبیات فنلاندی یا سوئدی، دیگر زبانهای بومی نظیر زبانهای رومی و سامی، زبان خارجی،محیط زیست، تعلیمات اجتماعی،دین و علم اخلاق،تاریخ، دروس اجتماعی، ریاضیات، فیزیک، شیمی، زیست، جغرافیا،تربیت بدنی، موسیقی، هنرهای تجسمی، صنایع و اقتصاد خانواده اشاره نمود.

ارزیابی تحصیلی

ارزیابی دانش آموزان در قالب برنامه های آموزشی پایه ریزی شده و توسط معلمین مدارس صورت می گیرد.در ارزیابی تحصیلی دانش آموزان تاکید عمده ای برگسترش سلامت و خود باوری دانش آموزان درجهت شکل دهی به تصویر واقع گرا از دانش و مهارتهای خود معطوف می گردد.ارزشیابی تحصیلی،درنتیجه همکاری تفکیک ناپذیرمیان خانه و مدرسه صورت می گیرد.دانش آموزان با عملکرد مناسب در ارزشیابی پذیرفته شده و به مقاطع بالاتر آموزشی راه می یابند.گواهینامه های تحصیلی توسط روسای دانشگاه یا مدرسه با همکاری معلمین یا اساتید به فارغ التحصیلان اعطا می گردد.دانش آموزانی که از مهارت کافی در برنامه های آموزشی برخوردار نگردیده و از بلوغ ذهنی کافی در پایان سال تحصیلی برخوردار نباشند،ملزم به تکرارمجدد پایه آموزشی می باشند.

افت تحصیلی

طبق آمار بدست آمده طی سال1998،  نرخ افت تحصیلی در مقاطع آموزش پایه در کشور فنلاند تنها بر 5/0 از هر 100 دانش آموز بالغ می گردد.

نرخ ترک تحصیل جوانان پس از اتمام مقطع آموزش پایه بر مبنای مناطق مختلف کشور طی سال 1998

منطقه	درصد
فنلاند جنوبی	6/4  %
هلسینکی	9/10%
فنلاند غربی	5/2  %
فنلاند شرقی	3/3  %
منطقه Oulu	9/1 %
منطقه Hapland	8/  %
منطقهA land	0    %
نتیجه	5/3  %

برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.