آموزش بزرگسالان سوئد

تاریخچه

دبیرستانهای مردمی و انجمن‌های آموزش بزرگسالان در زمره  قدیمی‌ترین مراکز سازمان یافته ارائه کننده دوره‌های آموزش  بزرگسالان درکشور سوئد محسوب می‌گردند. با اعمال تغییرات ساختاری درحوزه آموزش سوئد طی قرن 19، روند توسعه آمورش بزگسالان تسهیل یافت. افتتاح نخستین مراکز آموزش متوسطه مردمی ویژه آموزش بزرگسالان در سال 1868 خود مبین این مطلب است. گفتنی است که سایر مراکز آموزش متوسطه مردمی کشور سوئد در آغاز قرن20 پدیدار شدند. انجمن‌های آموزش بزرگسالان در کشور سوئد به واسطه توسعه جنش‌های مردمی تشکیل گردید.ازجمله توسعه جنش‌های مردمی نظیر جنبش‌های مذهبی و جنبش‌های سیاسی می‌توان به نیاز اعضای جنبش به برخورداری از اطلاعات و بالابردن سطح آگاهی افراد از نیروی بالقوه خود اشاره نمود. گفتنی است که جامعه علمی این نیازها را تامین نموده، جنبش‌های مردمی نظارت بر حوزه آموزش را به دست گرفته و نخستین گروه‌های آموزش بزرگسالان کشور طی سال 1902 شکل گرفت. علی‌رغم ارائه دوره‌های معمول آموزش بزرگسالان در مدارس ایالتی، طرح توسعه مدارس ویژه آموزش بزرگسالان کشور سوئد طی دهه‌های 60 -1950به اجرا در آمد. مدارس شبانه ابالتی ویژه بزرگسالان نیز در آوریل سال 1938 تاُسیس گردید. طی دهه 1950نیز افراد بزرگسال کشور سوئد از امکان حضور در دوره‌های آموزش تکمیلی برخوردار گردیدند.

آموزش عالی سوئد

تاریخچه

قدیمی‌ترین دانشگاه سوئد و کشورهای اسکاندیناوی( دانشگاه اوپسالا Uppsala) طی سال 1477 تأسیس شد.گفتنی است در آن اثنا دانشگاه مذکور بر دانشکده‌های فلسفه، حقوق و الهیات مشتمل بوده و مختص  دانش‌جویانی بود که قادر به ادامه تحصیل در سایر دانشگاه‌های  اروپائی نبودند.طی قرن هفدهم دانشگاه لاند شروع به فعالیت نموده و آموزش عالی برخی از رشته‌های علوم طبیعی را نیز شامل می‌گردید.  علوم طبیعی در قرن هجدهم گسترش عمده‌ای یافت. طی قرن نوزدهم آزمون ورودی تحت عنوان معیار پذیرش دانش آموزان برگزار گردیده و طی  دهه80 به مدارس گرامر آن زمان تعمیم یافته اما دانشگاه‌ها کنترل زیادی برآن داشتند. تخصص و علاقه به تحقیق موجب گردید تامهارت‌های علمی به عنوان یکی از مهمترین معیارهای انتصاب اساتیدتعیین گردد. در اواخر قرن19، تعدادی ازمؤسسات آموزش عالی تخصصی نیز آغاز به فعالیت نمودند که بعداً  به دانشکده‌ها تغییر وضعیت دادند.  دانشگاه‌های " آزاد " نیز طی  سال 1891 درگوتنبرگ و طی سال  1878 در استکهلم آغاز به فعالیت نمودند. دانشگاه‌های مذکور بر علوم طبیعی تمرکز داشته و در جهت برآورده ساختن نیازمندیهای ساختار آموزشی هماهنگ باجامعه و محیط اطراف فعالیت می‌نمودند.  در سال1889 دانشکده‌ها نیز به دانشگاه‌ها تغییر وضعیت دادند. از آغاز قرن 19، مؤسسة کارولینسکا و مؤسسه سلطنتی فن‌آوری درحوزه‌های پزشکی و فن‌آوری آغاز به فعالیت نمودند. در سال 1997 دولت سوئد تصمیم به تغییر وضعیت دانشکده‌های دولتی  به دانشگاه‌ها گرفت. توسعة اساسی آموزش عالی در دهة 1960 اتفاق افتاد یعنی  هنگامی که دانشکده‌ها در اکثر نقاط دایر شدند.  رشته‌های آموزشی با برنامه‌های درسی ویژه تعیین شده و در سال1969 تصویب گردید.طی سال 1977 آموزش عالی دچار تحولات اساسی گردید. تقریباً کلیه دوره‌های آموزش عالی در قالب سیستم واحدی  ادغام شده و به واسطه قوانین  یکسان اداره می‌گردید. ویژگی بارز اصلاحات، تأکید عمده بر آموزش عالی به عنوان گامی در زندگی کاری و برآورده نمودن  نیازهای منطبق با آن بود. جهت  نیل به هدف مذکور، برنامه‌های آموزشی عمدتاً درقالب سیستمی واحد ادغام گردید. درهمین اثنا آموزش رایگان، توسط مجلس ملی سوئد (ریکسدگ) کنار گذاشته شد. گفتنی است که ریکسدگ هر ساله در خصوص  ابعاد و اصول کلی آموزش رایگان به اتخاذ تصمیم مبادرت می‌نمود. پذیرش  دانش‌جو عمدتاً بصورت متمرکز انجام می‌گرفت. این در حالی است که پذیرش رایگان عمدتاً توسط دانشکده‌ها صورت می‌گرفت. علاوه بر این،  آژانس دولتی عهده‌دار مسئولیت پذیرش و تعهد برنامه‌های  آموزشی بود. آژانس مذکور هم‌چنین عهده‌دار مسئولیت تعیین برنامه‌های  آموزش عمومی در جهت تعیین خطوط کلّی آموزش ملی بود. دانش‌جویان نسبت به این نظام معترض بودند زیرا باعث محدودیت در انتخاب رشته‌های تحصیلی  می‌گردید. از این‌روی در اوایل دهة 90 اصلاحاتی صورت گرفت که منجربه تنظیم قوانین  جدید آموزش عالی طی سال 1993 گردید.  نتیجه براین شد که ریکسدگ و دولت سوئد به تصمیم گیری درخصوص  خطوط آموزشی مبادرت ننموده  و تنها به تصمیم گیری درخصوص نحوه و شرایط اعطای مدارک اعطایی و دامنه و اهداف آن‌ مبادرت می‌نمودند. آژانس ملی کنار گذاشته شده و در نتیجه  دانش‌جویان از آزادی عمل بیش‌تری برخوردار گردیدند.حضور درمراکز  آموزش عالی به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافت. 

مقطع آموزش متوسطه سوئد

ظرف 25 سال گذشته آموزش مقطع متوسطه دستخوش اصلاحات وپیشرفتهای گوناگونی شده است. طی سال1970 انواع مختلفی از مدارس که عهده دارمسوولیت برگزاری دوره های آموزش حرفه‌ای و دانشگاهی بوده و درسطوح متوسطه فعالیت داشتند بصورت یک مدرسه واحد در آمده اند. مدارس مذکور کلیه جوانان را تحت پوشش خود قرارداده اند. آزمون نهایی سابق که دانش‌آموزان را برای مطالعات دانشگاهی آماده می‌نمود2 سال پیش از سال1970 لغو گردید.طی دهه های1970 و1980 اصلاحاتی در راستای بهبود نظام آموزش متوسطه صورت گرفته و به برقراری تطبیق میان نیازهای بازارکار وتحصیلات عالیه و اهداف و نیازمندیهای جوانان منتهی گردید. در پایان دهه1980روند اصلاحاتی بنیادین در ساختار مراکز آموزش متوسطه آغاز گردید، به نحوی که ساختار نظام آموزش متوسطه طی1991 نسبت به قوانین آموزشی سال 1985 دچار تحولات  وتغییرعمده‌ای گردید .سیستم جدید آموزش متوسطه طی سال تحصیلی 1992-1993 معرفی گردید. نظام مذکور طی سال تحصیلی 1995/1996 بطورکامل به مورد  اجرا درآمد. از اول جولای1992 طبق قوانین آموزشی کلیه مناطق موظف به فراهم آوردن شرایط ورود به مراکز آموزش متوسطه  برای کلیه دانش آموزان فارغ التحصیل آموزش پایه شده اند. تسهیلات فوق به کلیه دانش آموزان زیر رده سنی20 سال و آن دسته از افرادی که در6 ماه اول بیستمین سال زندگی خودبسر می‌برند اعطا می‌گردد.  عمده فعالیت‌های مطالعاتی مراکز آموزش متوسطه درمدارس مناطق کشور صورت می‌پذیرد. این در حالی‌است که مطالعات وتحصیل در رشته های کشاورزی، جنگلداری، باغبانی و برخی مشاغل مرتبط در مدارس شوراهای شهرصورت می‌گیرد. کلیه مراکز متوسطه سوئد مختلط ورایگان می‌باشند و این در حالی است که مراکز مستقل نیزفعالیت دارند. مراکز آموزشی متوسطه عموماً در متاطق بزرگتر واقع شده ودانش آموزان مناطق مختلف در این مدارس حضور می‌یابند. اغلب مدارس متوسطه بزرگ ، برنامه های مطالعاتی گوناگونی را ارائه می‌دهند . برنامه های ویژه‌ای از قبیل تربیت بدنی نیز به کلیه دانش آموزان سراسر کشور ارائه می‌شود . تعداد دانش‌اموزان مراکز متوسطه از 300 تا 1500 متغیر می‌باشد. در مناطق کم جمعیت ، مراکز متوسطه‌ای فعالیت دارند که در سطح بالای مدارس پایه ومتوسطه در مناطق بزرگتر همکاری می‌نمایند .تعداد  دانش آموزان یک کلاس در واحدها و برنامه های مطالعاتی دانشگاهی تئوریک بر30 نفر و در واحدهای حرفه‌ای / عملی بر10 نفر بالغ می‌گردد. اغلب مراکز آموزش متوسطه مستقل درمناطق شهری بزرگ واقع شده و از لحاظ برنامه های ارائه شده از تفاوتهای گسترده‌ای برخوردار می‌باشند.میانگین تعداد دانش آموزان مراکز متوسطه مستقل بر100 نفر بالغ می‌گردد و این درحالیست که در مدارس دولتی این میزان  به700 نفربالغ می‌گردد.

مقطع آموزش ابتدایی سوئد

دوره آموزش ابتدایی طی آموزش فراگیر9 ساله به کودکان رده های سنی7 تا 16 سال ارائه می‌گردد. این درحالی آست که در صورت توافق والدین، کودکان از حق آموزش در سن6 سالگی برخودار می‌گردند. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال 1998 بالغ بر7% از دانش آموزان مقطع آموزش ابتدایی کشور سوئد در رده سنی6 سال قرار داشته اند. علاوه بر این در شرایط خاص می‌توان دوره آموزش کودکان سوئد را تا رده سنی8 سال به تعویق انداخت. دوره های آموزش پایه ابتدایی به طور رسمی از سال 1824 در سوئد برگزار گردید. تا مدتها دوره‌های آموزش ابتدایی به افراد طبقه کم در آمد جامعه تعلق داشته، هیچ ارتباطی با تحصیلات عالی  نداشت. به نحوی که اغلب مدارس متوسطه دولتی درشهرهای کشور فعالیت داشتند. دختران از مجوز ورود به مدارس متوسطه دولتی و مقدماتی متوسطه برخوردار نبوده و در عوض در مدارس ویژه دختران ثبت نام می‌نمودند. این درحالی بود که از آغاز قرن20مدارس مقدماتی متوسطه مختلط درکنار تعداد زیادی مدارس دخترانه آغاز به فعالیت نمود. در دهه1940 اصلاحات دراز مدتی با هدف گسترش آموزش پایه اعمال گردید. در سال 1962 آموزش پایه فراگیر به تصویب مجلس رسیده و طی‌سال تحصیلی1972-1973 به طور کامل به مرحله اجرا درآمد. این اقدام خود به یکپارچگی  مدارس ابتدایی با دوره آموزش7ساله و مدارس مقدماتی متوسطه  با دوره آموزش 4 ساله منجرگردید در همان اثناء مدارس ویژه دختران منحل شده و نخستین مواد درسی پیشرفته آموزشی در مدارس تدریس گردید. ساختار آموزش پایه برمدارس ابتدایی، مقدماتی متوسطه محلی، مدارس سامی زبان ویژه کودکان سوئدی ساکن شمال کشور و مدارس ویژه کودکان مواجه با  معلولیت‌های جسمانی  و ذهنی مشتمل می‌گردد.

مقطع آموزش پیش دبستانی سوئد

تاریخچه

        با وجودیکه مراکز آموزش پیش دبستانی (کودکستان‌ها و مهد‌های کودک) از اوایل قرن 19 در سراسر کشور سوئد فعالیت داشته‌اند، آموزش فراگیر آن طی دهه1970 به وقوع پیوست.

در ابتدا، طی سال 1975 قانون ویژه مقطع آموزش پیش دبستانی در پی قبول پیشنهادات ارائه شده از سوی کمیته تحقیق ، به تصویب رسید. متعاقب تصویب قانون مراقبت از کودکان طی سال 1977 ، قانون قبلی لغو گردیده و بعدها در سال1980 با قانون تامین اجتماعی ادعام گردید.

در سال 1995، قانون تضمین مراقبت از کودکان در زمره قوانین تامین اجتماعی کشور به تصویب رسید. از این روی شهرداری‌های مناطق مختلف کشور مسوولیت فراهم نمودن امکانات لازم در جهت مراقبت از کودکان رده‌های سنی 12-1 سال را عهده‌دار گردیدند.طبق قانون، کلیه کودکان سوئدی برخوردا از والدین شاغل حتی کودکان رده‌های سنی 4-3 ماه  نیز در مراکز آموزش پیش دبستانی پذیرش می‌گردند. از سال1996 مسوولیت رسیدگی برکلیه فعالیت‌های مراکز پیش دبستانی به وزارت آموزش و علوم تفویض گردید. این در حالی‌است که از اول ژانویه 1998 آژانس ملی آموزش مسئولیت رسیدگی و نظارت بر فعالیت‌های مراکز آموزش پیش دبستانی و کودکان دبستانی را عهده دار گردیده است.

طی سال‌های اخیر، در نتیجه ادغام روز افزون مراکز آموزش پیش‌دبستانی و مراکز ویژه مراقبتی کودکان،امکانات آموزشی و غیرآموزشی مورد نیاز مراکز مذکور بازبینی شده و به اعمال تغییراتی در قوانین آموزشی ویژه مقطع آموزش پیش‌دبستانی منجر گردیده است.