مقطع آموزش پیش دبستانی سوئد

تاریخچه

        با وجودیکه مراکز آموزش پیش دبستانی (کودکستان‌ها و مهد‌های کودک) از اوایل قرن 19 در سراسر کشور سوئد فعالیت داشته‌اند، آموزش فراگیر آن طی دهه1970 به وقوع پیوست.

در ابتدا، طی سال 1975 قانون ویژه مقطع آموزش پیش دبستانی در پی قبول پیشنهادات ارائه شده از سوی کمیته تحقیق ، به تصویب رسید. متعاقب تصویب قانون مراقبت از کودکان طی سال 1977 ، قانون قبلی لغو گردیده و بعدها در سال1980 با قانون تامین اجتماعی ادعام گردید.

در سال 1995، قانون تضمین مراقبت از کودکان در زمره قوانین تامین اجتماعی کشور به تصویب رسید. از این روی شهرداری‌های مناطق مختلف کشور مسوولیت فراهم نمودن امکانات لازم در جهت مراقبت از کودکان رده‌های سنی 12-1 سال را عهده‌دار گردیدند.طبق قانون، کلیه کودکان سوئدی برخوردا از والدین شاغل حتی کودکان رده‌های سنی 4-3 ماه  نیز در مراکز آموزش پیش دبستانی پذیرش می‌گردند. از سال1996 مسوولیت رسیدگی برکلیه فعالیت‌های مراکز پیش دبستانی به وزارت آموزش و علوم تفویض گردید. این در حالی‌است که از اول ژانویه 1998 آژانس ملی آموزش مسئولیت رسیدگی و نظارت بر فعالیت‌های مراکز آموزش پیش دبستانی و کودکان دبستانی را عهده دار گردیده است.

طی سال‌های اخیر، در نتیجه ادغام روز افزون مراکز آموزش پیش‌دبستانی و مراکز ویژه مراقبتی کودکان،امکانات آموزشی و غیرآموزشی مورد نیاز مراکز مذکور بازبینی شده و به اعمال تغییراتی در قوانین آموزشی ویژه مقطع آموزش پیش‌دبستانی منجر گردیده است.

 

مقطع آموزش پایه سوئد

تاریخچه

در سال 1842 همزمان با حکمرانی کارل چهاردهم مدارس ابتدائی درکشور سوئد احداث گردید.

در مورخه 18 ژوئن همان سال، فرمان حکومتی مبنی براحداث مدارس پیش دبستانی توسط کلیساها صادرگردید. مدارس ابتدائی برای مدت زمان مدیدی مختص خانواده‌های کم در‌آمد می‌بود که هیچ راهی به آموزش عالی نداشتند.گفتنی است که عمده مدارس مذکور در قالب مدارس دولتی دستور زبان احداث گردید.در بدو تاسیس، دوره‌های آموزش ابتدائی به صورت مختلط برگزار شده و مدارس گرامر و مراکز مقدماتی متوسطه مختص دانش‌آموزان پسر بوده و دانش‌آموزان دختر روانه مدارس جداگانه‌ای می‌گردیدند. این درحالی بود که مدارس مقدماتی متوسطه از آغاز قرن20 آغاز به فعالیت نمود. اگر چه در آن زمان مدارس دخترانه زیادی وجود داشت اما با این وجود، مدارس دخترانه با سیستم 9 ساله آموزشی از میان برداشته شد.در سال 1962 ، مقطع آموزش پایه با آموزش 11 ساله (ترکیبی از دوره ابتدائی 7 ساله و دوره مقدماتی 4 ساله) سازماندهی گردید.  در همان اثناء نخستین برنامه پیشرفته آموزشی مدارس طراحی گردید. برنامه‌های آموزشی نیز طی سالهای1969 و1980 و 1994 تغییر یافت.

ساختار کلی نظام آموزشی سوئد

ساختار کلی نظام آموزشی

نخستین مرحله نظام آموزشی کشور سوئد مقطع آموزشی پیش دبستانی ویژه  نظام آموزش کودکان رده‌های سنی زیر 6 سال می‌باشد. ساختار کلی نظام آموزشی سوئد، مدارس عمومی کودکان و نوجوانان ، مدارس پیش دبستانی ،مدارس پایه، مدارس استثنایی و مدارس ویژه فرهنگ سامی را شامل می‌گردد. دوره‌های آموزش آزاد بزرگ سالان نیز توسط مدارس عالی مردمی و همچنین نهادهای آموزش بزرگ سالان برگزار می‌گردد.از اول اوت 1998 در برنامه‌های آموزشی کشور تغییرات جزئی اعمال گردیدکه از آن جمله می‌توان به الحاق مقطع آموزش پیش دبستانی و مراکز تفریحی ویژه کودکان به آموزش در اول اوت پایه کشور اشاره نمود.طی سال1998 نخستین برنامه آموزشی ملی ویژه مراکز آموزش پیش دبستانی طراحی گردید. بین سالهای 1992 تا 1995 تغییراتی در ساختار مقطع آموزش تکمیلی متوسطه صورت گرفته و کلیه برنامه‌های آموزشی در قالب 17 برنامه آموزش ملی سازماندهی گردید. علاوه بر این کلیه برنامه‌های آموزشی حول هشت هسته موضوعی اعم از آموزش زبان سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی، مطالعات اجتماعی، مطالعات مذهبی، ریاضیات، علوم ، ورزش، بهداشت و فعالیت‌های هنری ارائه گردید. در نظام جدید آموزش عالی که در سال 94-1993 طراحی گردید، کلیه دوره‌های آموزش‌های عالی بصورت ترمی به دانشجویان ارائه می‌گردد. ترم‌های تحصیلی به طور جداگانه اخذ شده یا بطریقی انتخاب می‌گردند. که به اخذ یکی از سه مدرک ( درجه) عمومی آموزش دانشگاهی منتهی می‌گردد.

آموزش رسمی پیش دانشگاهی سوئد

از آن‌جایی که اصل اساسی درساختار آموزشی کشور سوئد بر فراهم آوردن امکانات آموزشی برای کلیه شهروندان سوئدی  بدون توجه به پیشینه قومی واجتماعی و تابعیت فردی آنان استوار می‌باشد، از این روی کلیه مدارسی که از قوانین آموزشی پایه تبعیت می‌نمایند (مدارس ابتدایی و مقدماتی و تکمیلی متوسطه) به صورت فراگیر طراحی  شده‌اند تا کلیه نسل جوان را تحت پوشش قرار دهند.

 علاوه برمواد درسی، کتب آموزشی مدارس ابتدایی ومقدماتی و تکمیلی متوسطه مراکز آموزشی سراسر کشور یکسان است. قوانین کشوری خاصی نیز در خصوص ساختار آموزشی کشور در قوانین آموزشی کشور توسط مجلس ملی به تصویب رسیده است. تحصیلات ویژه بزرگسالان نیز درکشور سوئد از سابقه تاریخی طولانی برخوردار بوده وگزینه های گوناگونی درسراسر کشور جهت ادامه تحصیلات وجود دارد. تحصیلات ویژه بزرگسالان به صورت یکسان با آنچه در مدارس، از ابتدایی تا متوسطه، ارائه می‌گردد،  بخشی از ساختار مدارس عمومی محسوب می‌گردد. این امتیاز خود به هر فرد این امکان را میدهد که به تکمیل تحصیلات خود تا مقطع متوسطه مبادرت ‌نموده و مجددا به ساختار رسمی مدارک آموزشی بپیوندد . بنابراین آموزش در سوئد از نظر ساختاری به صورت دوره‌های آموزشی یکسان از سطح ابتدایی تا آموزش متوسطه وآموزش بزرگسالان برای کلیه شهروندان سوئدی فراهم می‌باشد. علاوه براین طرح‌های مالی گوناگونی نیز اتخاذ گردیده که به دانش آموزان ودانشجویان اجازه می‌دهد تا درطول سنوات آموزشی خود (آموزش متوسطه و آموزش بزرگ‌سالان) و همچنین تحصیلات عالی منابع مالی مورد نیاز خود را فراهم نمایند.

آمار تحصیلی تعداد دانش‌آموزان و مدارس

طبق آخرین آمار بدست آمده تعداد 305300 دانش‌آموز سوئدی در مراکز تکمیلی آموزش متوسطه آموزش می‌بینند.گفتنی است از %7/4 از این تعداد (14300) درمراکز تکمیلی متوسطه مستقل(خصوصی) ثبت‌نام به عمل می‌آید.سهم مذکور طی سال‌های اخیر به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته و این در حالی‌است که طی سال 1996 تنها از %8/1 دانش‌آموزان در مدارس مستقل ثبت‌نام به عمل می‌آمد.

طبق آخرین آمار بدست آمده طی سال 1996 تعداد 654 مدرسه فعالیت داشته که %15 از این مدارس، مستقل بوده و توسط نهادها و مؤسسات خصوصی اداره شده و 5 در صد نیز توسط شوراهای استانی اداره می‌گردند. طبق آمار مذکور میانگین دانش‌آموزان هر مدرسه به 467 دانش‌آموز بالغ می‌گردد.

تعداد دانش‌آموزان مقاطع آموزش پیش دانشگاهی(15 اکتبر 2000)

برنامه	تعداد	برنامه	تعداد
برنامه‌های هنری……………. . . برنامه تجارت و مدیریت………. . . برنامه‌های تفریحی…………… برنامه ساختمان ……. . برنامه مهندسی الکتریک………. . برنامه انرژی………………… برنامه غذا…………………. . . برنامه صنایع دستی…………. . . برنامه بهداشتی……………… برنامه هتل‌داری، رستوران و تغذیه	600/14 100/12 100/12 000/7 006/12 000/2 500/1 200/4 800/9 700/13	برنامه صنایع…………………. . . برنامه رسانه‌ها…………………. برنامه بهره‌برداری منابع طبیعی…… برنامه علوم طبیعی……………. . . برنامه علوم اجتماعی……………. برنامه فنی……………………. برنامه مهندسی خودرو…………. . . برنامه‌های شخصی……………. . . برنامه‌های آموزشی……………. . . سایر برنامه‌ها…………………. .	800/4 300/12 600/6 100/51 400/72 900/6 200/10 400/21 800/24 000/2305
کل                                                                                                           300/305

طبق آخرین آمار بدست آمده تقریباً کلیه آندسته از دانش‌آموزانی که به اتمام مدارس پایه در بهار 2000 نائل آمده‌اند(95 درصد) در اکتبر همان سال به مراکز تکمیلی آموزش متوسطه وارد شده‌اند.

طبق آخرین آمار بدست آمده طی سال 97-96 همچنین حدود سه چهارم دانش‌آموزانی که وارد مراکز تکمیلی متوسطه شدند، (73 درصد) چهارسال بعد این دوره را به پایان رساندند و این در حالی‌است که حدود 38 درصد از دانش‌آموزانی که در بهار سال 97 به اتمام مقطع تکمیلی متوسطه نائل آمده‌اند به تحصیل در مراکز آموزش عالی طی سال بعد تحصیلی مبادرت نموده‌اند که در مقایسه با آمار 10 سال گذشته، که رقم تخمینی 20 درصد را نشان می‌دهد از افزایش چشمگیری برخوردار بوده است.

دوره‌ها، رشته‌ها و تعداد ساعات آموزشی

کلیه دوره‌های آموزشی از برنامه درسی خاصی برخوردار می‌باشند. برنامه‌های درسی ملی توسط«آژانس ملی آموزش» تعیین می‌گرددو این درحالیست که تدوینگران برنامه‌های آموزش محلی رؤسای مدارس می‌باشند.«قوانین آموزشی» کشور نیز شامل جدول واحدهای آموزشی می‌باشد که تعداد واحدهای آموزش تکمیلی متوسطه و چگونگی تقسیم‌بندی این واحدها در هسته‌های موضوعی و موضوعات خاص آموزشی در آن ارائه گردیده است.

جدول واحدهای آموزشی

هسته‌های موضوعی	واحدهای مقطع تکمیلی متوسطه
زبان سوئدی / زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و ریاضیات زبان انگلیسی علوم اجتماعی علوم علوم مذهبی علوم هنری تربیت بدنی و بهداشت واحدهای اختیاری انفرادی	200 100 100 100 50 50 50 300
جمع کل واحدهای آموزشی	2500

واحدهای مقطع تکمیلی آموزش متوسطه دامنه و فعالیت مورد نظر دوره‌های آموزشی را در بر می‌گیرند  دوره‌های آموزش مقطع تکمیلی متوسطه با گذراندن تعداد واحدهای درسی لازم به اتمام می‌رسند. دوره معمول آموزش مذکور مدت زمان3 سال به طول انجامیده و این درحالی‌است که در نظام ترمی –واحدی، دانش‌آموزان قادر به گذراندن دوره آموزش درکمتر یا بیشتر از3 سال می‌باشند  

ساعات آموزشی

از سال2000 دانش‌آموزان دروس هنر، علوم طبیعی و علوم اجتماعی از حق برخورداری از حداقل 2180 ساعت آموزش60 دقیقه‌ای و دانش‌آموزان دروس فنی و حرفه‌ای نیز از حق برخورداری از حداقل 2400 ساعت آموزش60 دقیقه‌ای برخوردار می‌باشند.

زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و زبان مادری

زبان سوئدی به عنوان زبان دوم در کلیه مقاطع به عنوان یک موضوع تخصصی آموزشی به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. دانش‌آموزان مهاجر از حق انتخاب زبان سوئدی به عنوان زبان دوم به عنوان واحد درس عمومی برخوردار می‌باشند.گفتنی است آن دسته از مهاجرینی که علاقمند مطالعه زبان سوئدی به عنوان هسته موضوعی باشند می‌توانند به مطالعه زبان در قالبهای آموزش شخصی و تکمیلی مبادرت نمایند.آشنایی اولیه دانش‌آموزان و برخورداری از دانش قبلی آنان با این زبان در مدارس پایه می‌باشد. آندسته از دانش‌آموزانی نیز که اخیراً وارد سوئد شده‌ و از دانش پایه در زبان سوئدی برخوردار نمی‌باشند از سن 16 سالگی از حق استفاده از آموزش زبان سوئدی ویژه افراد مهاجر برخوردار می‌گردند.

هدف از آموزش زبان سوئدی به عنوان زبان مادری قادر ساختن کودکان سوئدی به حفظ و کاربرد از زبان مادری خود و فراهم نمودن فرصت دوزبانگی و آشنایی غیر بومی با زمینه‌های فرهنگی کشور به عنوان زبان دوم می‌باشد.  برخورداری ازحق آموزش زبان مادری( زبان سوئدی) درمدارس کشور سوئد به 7 سال اولیه آموزش محدود می‌گردد.

برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.

 

سیاست‌‌های آموزشی سوئد

از جمله اصول بنیادی نظام آموزش سوئد می‌توان به برخورداری کلیه کودکان و نوجوانان سوئدی (بدون در نظر گرفتن جنسیت ، محل اقامت و زمینه‌های فردی، اجتماعی و مالی) از فرصت‌ها و امکانات یکسان آموزش اشاره نمود. برنامه‌های درسی و جداول زمانی نیز در سطوح ملی و کشوری اعتبار داشته و مقررات دولتی نظام آموزشی در قالب قوانین آموزشی اعمال می‌گردد . فعالیت‌های پیش دبستانی طی سال 1998 در قالب تمرکز بر قوانین آموزشی و به صورت تدوین آئین نامه‌های آموزشی صورت گرفت.گفتنی است که تا قبل از سال 1998 مقررات فوق بخشی از قوانین خدمات اجتماعی محسوب می‌گردید. در سال 1999 دولت سوئد به بازبینی قوانین آموزشی توسط کمیته‌های پارلمانی مبادرت نمود. هدف از اجرای طرح فوق هر چه ساده و شفاف تر نمودن قوانین آموزشی و اهداف و مسئولیت‌های دولت و شهرداری‌های کشور در این خصوص بود. از جمله دیگر اهداف طرح مذکور مشخص تر نمودن وظایف شهرداری‌ها در جهت تضمین کیفیت و اعمال سیاستهای برابری طلبانه در اعطای امکانات آموزشی به افراد می‌بود.