آموزش عالی ژاپن

ساختار آموزشی

آموزش عالی توسط دانشگاهها «دایگاکو» (Daigaku)،مدارس عالی« تانکی ـ دایگاکو»        (Tanki- Daigaku) ودانشکده های فنّی«کوتو سمنو نگاکو»(Koutou- Senmon- Gakko) فراهم میشود.این مؤسسات ممکن است دولتی( Prefectural) ، یا وابسته به شهرداری) یا خصوصی باشند. وزارتخانه بایستی تأسیسات مؤسسات آموزش عالی را تصویب کند و این مؤسسات تحت کنترل این وزارتخانه می باشند.درحدود70درصد مراکز« دایگاکو»(Daigaku) و 85 درصد مراکز«تانکی دیگاکو»(Tanki- Daigaku)، مؤسسات خصوصی هستند.دانشگاهها از یک یا چند دانشکده که دوره های 4 ساله را با موضوعات و رشته های مختلف ارائه می دهند،متشکل می گردند. بودجة دانشگاههای دولتی اساساً از بودجة ملی و محلی تأمین می شود.دانشگاههای خصوصی و دانشکده ها توسط شهریة دانشجویان و بودجة خصوصی تأمین مالی می شوند. دولت ملی حدود یک سوم هزینه های جاری مؤسسات خصوصی را با کمکهای بلاعوض تأمین میکند. مدارس عالی دوره های 2 تا 3 ساله ارائه می دهند که به مدرک تحصیلی درجه یک منتهی نمی شود بلکه مدارک اکتسابی ممکن است بخشی از مدارک منجر به مدرک تحصیلی به حساب آیند.دانشکدة فنی دوره های 5 ساله ارائه می دهد که دروس سال آخر آن در سطح بعد از متوسطه می باشد.آنها تکنیسین تربیت می کنند امّا گواهینامه در سطح دانشگاه ارائه نمی کنند.

با وجود اینکه ، دارندگان مدرک تکنیسین ممکن است برای پذیرش در سومین سال دورة دانشگاهی کاربرد داشته باشد.دو دانشگاه ملی(دانشگاه فنّی «ناگا اوکاو» (Nagaoka) و دانشگاه فنّی « تویو هاشی » (Toyohashi) دوره های چهارساله کارشناسی ارائه میدهند.

  

چالشهای پیش رو

همانطور که قبلاً ذکر شد،‌ تعداد دانشگاهای ژاپنی،‌منحصر به دانشگاههای 4 سالة ملی و خصوصی و دولتی prerectural از ماه می 1997 به بعد 586 دانشگاه بوده است. تعداد دانشجویان در سال 1960 ، به 6/0 میلیون ، در سال 1975 ، 7/1 میلیون ، در سال1990، 1/2 میلیون، و در 1997به 6/2 میلیون رسید ( جمعیّت کل ژاپن در اول اکتبر 1997، 126.166.000 نفر بوده است).

با فرض ارقام سال 1960 بعنوان مبنا ( 100 =) ، شاخص تعداد در سال 1997،‌ در مورد دانشگاه 2/239 و برای دانشجویان 8/420 بود. به عبارت دیگر ، در طول این دوره تعداد دانشگاهها 204 برابر شده است ، در حالیکه تعداد دانشجویان تا حدود 402 برابر افزایش یافته است . به منظور تأسیس دانشگاههای علوم و فن آوری، یا دپارتمانهای علوم و فن آوری در دانشگاههای موجود ، به مقدار متناوبی بودجة تسهیلات نیاز است ، مبلغی بسیار بیش از آنکه جهت تأسیس دانشکده های علوم اجتماعی و انسانی یا برقراری دپارتمانهایی در این زمینه ها لازم بود. در نتیجه ، آموزش علوم و فن آوری در دانشگاههای ملّی به نسبت همتاهای خصوصی آنان سریعتر افزایش می یابد. از سوی دیگر بیشتر دانشگاههای خصوصی بر آموزش علوم انسانی و علوم اجتماعی تأکید می کنند . این روزها ، دانشگاههای خصوصی به 2/73 درصد کلّ دانشجویان دانشگاه درجة دانشگاهی می دهند ، امّا کمک مالی از بودجة ملّی فقط 1/50 درصد (درسال 1998) کلّ هزینه های دانشگاههای خصوصی می باشد.

 بیشتر هزینه ها توسط شهریه وهزینه های ثبت نام پرداختی توسط دانشجویان تأمین می شود. این شهریه ها به طور تقریب بالغ بر 8/49 درصد درآمد دانشگاههای خصوصی ( در سال 1996 ) می باشند.افزایش ناگهانی تعداد دانشگاههای دارای دانشکده های علوم طبیعی و فن آوری همراه با مشکلاتی که مؤسسات خصوصی با آنها روبرو هستند و در بالا ذکر شد ، موجب بروز دشواریهای جدیدی درآموزش عالی ژاپن شده است. اوّلاً آنچه که در سطح آموزش تکمیلی متوسطه و در رابطه با حرکت جاری اصلاحات تذکر داده شد ، در سطح دانشگاه هم صادق می باشد. رابطه میان فرهنگ جامع و گسترده از یک سو و مهارتهای فنّی از سوی دیگر، به نسبت سطح دبیرستانی در تضاد شدیدتری می باشد. بیم آن می رود که دانشگاهها بتدریج تغییر یابند و به مکانهایی جهت آموزش فنون تخصّصی به شکلی محدود و ضعیف مبـدل شوند . دردرجة دوم ، تأسیسـات اضـافی باری بر بودجه های مـالی مؤسسـات خصـوصی می باشند که به افزایش اجتناب ناپذیر شهریة آنان منجر میشود.

مشاهده جزئیات ، مسائل دیگر را آشکار می سازد . یک نمونه از بازنگری دروس آموزشی و سازمانهای معلّمان به منظور هماهنگی با تغییرات محیط اجتماعی ، که به شکل روزافزون اطلاعات گرا و جهانی میشود ، با افزایش سواد تحقیقات علمی ، و با ایجاد مراکز آموزش تکمیلی متوسطه تا حد ممکن جذاب و مؤثر انجام می شود. مثال دیگر این است که سیستم جدید خود آزمایی در دانشگاهها یا در حال اجراست و یا تحت آزمایش میباشد.همچنین ، این مشکل وجود دارد که چگونه ازعهده افزایش سریع فعلی و کاهش تعداد 18 ساله ها براییم . سیاست های آتی آموزش عالی ، امتیاز را در عوض کمیّت به کیفیّت خواهند داد و علوم پایه را به منظور آوردن آنها درخط انتظارات جهانی ارتقاء‌ خواهند داد. آموزش عالی همچنین باید نقش مهمّی در تأمین فرصتهای آموزشهای دراز مدت ایفا کند .

سال تحصیلی

کلاسهای دانشگاهی از ماه آوریل آغاز شده و تا ماه مارس به طول می انجامد.

تعطیلات طولانی مدت از15جولای آغاز شده و تا 31 آگوست ادامه می یابد.

مقاطع آموزشی

مقطع کارشناسی

آموزش عالی شامل دورة چهار ساله ( 6 سال در پزشکی ، دامپزشکی و دندانپزشکی ) می باشد .از سال 1979 ، متقاضیان ورود به دانشگاه مّی و دولتی پیش از گذراندن امتحانات ورودی باید درامتحانات سراسری مرحلة اول شرکت کنند.علاوه بر مطالعة رشتة تخصصی ، آموزش عمومی (شامل ادبیات و علوم اجتماعی و طبیعی ) برای هر دانشجو اجباری است. نظام واحدی مورد استفاده قرار می گیرد و حداقل واحد مورد نیاز برای فارغ التحصیلان 124 واحد می باشد ،(در پزشکی و دندانپزشکی ، به شکل جداگانه مشخص شده است ) که شامل واحدهایی در موضوعات عمومی زبانهای خارجی و آموزش بهداشت و تربیت بدنی می باشد.درمورد مدارس عالی ، حداقل واحد مورد نیاز فراگیری بیش از 62 واحد برای دوره های دو ساله و 63 واحد برای دوره های سه ساله می باشد. مدرک تحصیلی اعطایی درپایان مرحله اول کاگوشی (Gakoshi) « مدرک کارشناسی» میباشد.درسال1991وزارت آموزش اصلاحاتی انجام داد که از آن طریق کسانی که از دانشگاه فارغ التحصیل نشده بودند می توانستند تحت شرایطی معین و مشروط به اینکه از سوی مؤسسة ملی مشمول دریافت مدرک تحصیلی علمی شده باشند ، مدرک کارشناسی  دریافت دارند.

مقطع کارشناسی ارشد

تخصص بیشتر در مقطع کارشناسی ارشد« دایگاکو این » (  (Daigaku _ in صورت میگیرد که در همة دانشگاهها وجود ندارد ،و بعداز دو سال به« شوشی» (Shushi) (دیپلم یا مدرک فوق لیسانس) منجر میشود.این مرحله نیاز به گذراندن تعدادی واحدهای اضافی ، ارائة تز تحقیقاتی و گذراندن امتحان نهایی دارد. برای رشته های پزشکی دیپلم کارشناسی ارشد وجود ندارد بلکه مدرک دکتری کسب می شود.

مقطع دکتری

مرحلة سوم به بالاترین مدرک تحصیلی« هاکوشی»(Hukushi) دکتری  منجر میشود. تحصیلات حداقل سه سال پس از«شوشی» بطول می انجامد.( 4سال در پزشکی و دندانپزشکی )  داوطلبان «هاکوشی» باید تزی را ارئه دهند و امتحان نهایی را هم بگذارنند.« کاتی ها کاسه » (Katei_Hakase) ( دکتری دورة کاری ) به افرادی اعطا می شود که از برنامه دانشگاهی دورة کارشناسی ارشدفارغ التحصیل شده اند.« ورنبون ـ هاکاسه »(Runbun – Hakase )(رسالة یا پایان نامه دکتری) به آنانی اعطا می شود که پایان نامة آنان در امتحان پذیرفته شده است.

انواع مؤسسات آموزشی

دایجاکو  دانشگاه - Daigaku

تانکی دایجاکو : مدارس عالی - Tanki _ Daigaku

کوتو ـ سامن ـ گاکو :دانشگاه فنّی- Koutou _ Senmon _ Gakko

مراکز آموزش ویژه دانشگاهی

یکی از موسسات آموزش عالی که بعد از 1976 بنا نهاده شده ، مدرسه آموزش ویژه با دوره های تخصصی آن می باشد.

این مدرسه حاصل سیاست متنوع سازی آموزش عالی بمنظور هماهنگی افزایش سریع تعداد دانشجویان خواستار دریافت آموزش حرفه ای سطح بالا در رشته های گوناگون بوده و مراقبتهای پزشکی،علم بهداشت، ترجمه شفاهی،آموزش کامپیوتر وغیره را شامل می شود.تعداد دانشجویان جدید سال به سال افزایش می یابد و درسال تحصیلی 1992 بالغ 930/861 برنفر بالغ گردید. با این همه تاکید بیش از حد دوره های تخصصی آموزشگاههای تربیت متخصص بر آموزش حرفه ای به قیمت فدا کردن آموزش عمومی  مورد تردید قرار گرفته است.

دوره های آموزشی

دوره های ارائه شده در کالجها و دانشگاهها در چهار رشته گروه بندی می شوند:

آموزش عمومی

زبانهای خارجی

آموزش بهداشت و بدنسازی

آموزش تخصصی

آموزش عمومی شامل سه گروه میشود:

انسانی و رشته های مربوطه

علوم اجتماعی و علوم مربوطه

علوم طبیعی و علوم مربوطه

برای هر رشته و آموزش ویژه، دروس اجباری، انتخابی، و اختیاری وجود دارد. واحد های مورد نیاز مطابق با دپارتمان(یا دانشکده) آن دوره تفاوت می کند، اما دانشجویان لازمست 124 واحد از این چهار موضوع شامل سه گروه آموزشی را بگذرانند. قبلا حداقل تعداد واحد ها در هر موضوع و گروه پیش نیاز رسمی بود، اما بعد از باز نگری قانون" استانداردهای تاسیس دانشگاه" در سال1991، اختصاص واحدها تغییر پذیر شده  و به صورت انفرادی توسط هر موسسه ای تعیین می شود.

کالجها و دانشگاهها در مقیاس متفاوت هستند، از دانشگاههای مجهز به کتابخانه، انجمن های تحقیقی تحت پوشش، بیمارستانها و غیره گرفته تا کالجهای دارای فقط یک دانشکده. بعضی از دانشگاهها یک سیستم خطابه ای باز را بکار می گیرند، در حالیکه دانشگاههای دیگر تعداد دانشجویان ثبت نام شده در هر دوره را ثابت نگه می دارند. سیستم قبلی به این سو گرایش دارد که مورد تایید دانشگاههای با بودجه های نسبتا بالا و با سنت طویل المدت قرار گیرد. بسیاری از دانشکده ها یا دانشگاههایی که پس ازجنگ جهانی دوم تا حد دانشگاه ارتقاء یافته اند، به گروه دانشگاههای دارای تعداد ثابت دانشجوتعلق دارند و معمولا بودجه ای محدود دارند.در میان دانشگاههای ملی آنها که به مقیاس وسیع عمل می کنند، وسنتی طویل المدت دارند، دانشگاههای توکیو، کیوتو، توهوکو، هوکایدو، اوزاکا، کیوشو، وناگویا می باشند. این دانشگاهها تا سال 1945بعنوان دانشگاههای سلطنتی شناخته میشدند.برخی ازمشهورترین موسسات خصوصی عبارتند از:

دانشگاه کایو، واسدا، نهیون، و هیشی در توکیو و دوشیشا، ریتسومیکان، کوانسی، گاکواین و کانزای و در منطقه کیوتو ـازاکا.

ازمیان دانشجویان ثبت نام شده در دانشگاههای ملی، دولتی، و خصوصی، ثبت نام شدگان در دانشگاههای خصوصی بالغ بر 2/73 درصد کل ثبت نام شدگان سال 1997بوده است. با این حال، به گفته وزارت آموزش ، شرایط تحصیل در دانشگاههای خصوصی در کل پایین تر از شرایط آنهایی است که در دانشگاههای ملی و دولتی هستند. مسئله مهم برای آموزش دانشگاهی از میان برداشتن و اصلاح تفاوت میان دانشگاههای ملی و خصوصی است.

ارزیابی آموزشی

پذیرش تحصیلی

میزان رقابت در امتحانات ورودی جهت پذیرش در کالج و دانشگاه در سال1998 بطور متوسط برابر تعداد مکانهای در دسترس بوده است. یک دانشگاه در هر باز گشایی بیش از 20 هزارمتقاضی را به ثبت رسانده است.

" تست مشترک موفقیت مرحله اول" برای ورود به دانشگاههای ملی و دولتی در بین سالهای 79 و 89 به مورد اجرا گذاشته شد. این تست چون قضاوت در مورد اینکه داوطلبین در دبیرستان آموزش کافی دریافت کرده بودند را از طریق طرح سوالات مستدل و نگنجاندن سوالات بسیار دشوار و غیر عادی ممکن ساخته بود، مورد تشویق قرار گرفت. با این حال، منتقدان این تست ادعا می کردند که در نتیجه انجام آزمون در پنج موضوع درسی همچون درجه بندی دانشگاهها تاثیر بدی داشته است.

از میان این انتقادات مثبت و منفی و پیشنهادات گزارش نخست اصلاحات آموزشی، ارائه شده توسط شورای ملی اصلاحات آموزشی، تست جدیدی به نام "تست مرکز ملی جهت پذیرش دانشگاهی" مطرح شد که به داوطلبین ورود به دانشگاه سال 1990 ارائه شد. این تست به دانشگاهها اجازه داد که آزادانه از میان موضوعات درسی مورد امتحان سوالاتی را مناسب با پیش نیازهای ویژه خود بر دارند. درحال حاضر تمامی دانشگاههای ملی و دولتی و تعداد رو به افزایشی از دانشگاههای خصوصی این تست را در گزینش اولیه داوطلبان خود مورد استفاده قرار می دهند.

دانشگاهها با ترکیب این آزمون با گرایشی از سوابق تحصیلی دانش آموزان که به تایید دبیرستان آنها  رسیده است، تستهای علمی، مصاحبات، مقالات کوتاه، و تستهای مهارتهای کاربردی، پروسه و روند انتخاب خود را بهبود می بخشند، و به سمت ارزیابی داوطلبین از جنبه های مختلف درحرکت هستند.درحال حاضر به داوطلبان فرصتهای بیشتری داده می شود تا برای دانشگاههای مختلف تقاضای ورود بدهند. بدعتهای سال1987به دانشگاهها در مورد تعیین نشان آزادی عمل داد و پس از آن در سال 1989 برای دانشگاهها امکان پذیر شد که داوطلبین را به روزهای مختلف تقسیم کنند. با سرمایه گذاری دانشگاهها در مورد این نو آوری ها، در آینده رشد بیشتر تعداد فرصتها و گوناگونی متدهای ارزیابی انتظار می رود.

دانشجویان کم درآمد که امتحان ورودی را گذرانده اند می توانند از انجمن بورسیه ژاپن وام بگیرند. با این وجود تعداد زیادی از دانشجویان بخشی از شهریه یا هزینه زندگی خود را از طریق کار نیمه وقت درطول سالهای دانشگاه یا کالج تامین می کنند. مشهورترین شکل کار پاره وقت شاید تدریس خصوصی به دانش آموزان مقاطع مقدماتی و تکمیلی متوسطه  در خانه های آنان یا در جوکو(موسسات آموزش انتفاعی خصوصی) باشد.

مدارک مورد نیاز

. مدرک تحصیلی دوره متوسطه Kotogokko  Sotsugyo  Shomeisho

. موفقیت در آزمونهای موفقّیت علمی ، شامل امتحان ورودی سراسری برگزار شده توسط مرکز ملّی امتحانات ورودی دانشگاه

درسطح کارشناسی ، یک امتحان ورودی برای تمامی دانشگاهها جز دانشگاه آزاد ضرورت دارد.امتحانات اغلب شامل آزمون کتبی و مصاحبه می باشند.

پذیرش دانشجویان خارجی

شرایط پذیرش

دانشجویان خارجی باید 12سال آموزش رسمی مدرسه ای (یا معادل آن) برای تحصیلات دوره کارشناسی،16سال برای تحصیلات کارشناسی ارشد و18سال برای تحصیلات دوره پزشکی یا دندانپزشکی کامل کرده باشند.موسسات به صورت جداگانه دوره های آشناسازی جهت دانشجویان خارجی فراهم می آورند.قبل از ورود به ژاپن دانشجوی خارجی باید ویزای معتبر کسب کند.دوره های ژاپنی در مدرسةزبان ژاپنی انیستیتو بین المللی دانشجویان و انیستیتو بین المللی کانزایKansai ، ونیز دربرخی ازدانشگاههای خصوصی درجهت بالا بردن سطح درس ژاپنی دانشجویان دردسترس می باشند.به طور کلی میتوان گفت که از جمله مهمترین مقررات پذیرشی ویژه دانشجویان خارجی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:

. کسب ویزای معتبر قبل از ورود به ژاپن برای دانشجوی خارجی الزامی است.

. الزام کسب مهارت زبانی برای متقاضیان خارجی که زبان اول (مادری) آن‌ها زبان مورد تدریس نیست.

. دانشجویان خارجی باید 12 سال آموزش رسمی (یا معادل شناخته شده) برای دوره لیسانس، 16 سال برای دورة فوق لیسانس، و 18 سال برای تحصیل در پزشکی  یا دندانپزشکی را تکمیل کرده باشند.

. برخورداری ازگواهینامه دیپلم متوسطه با عنوان  کوتوگاکو سوتسوگیو شومیشو

. موفقیت در آزمونهای موفقیت تحصیلی شامل امتحان ورودی جامع که توسط مرکز ملی امتحانات ورودی دانشگاه‌ها.برگزار می گردد.

نهادهای مرکزی

. راهنمای دانشجویان عازم ژاپن

انجمن آموزش بین الملل

. الفبای تحصیل در ژاپن

انجمن آموزش بین الملل

. دانشکده ‌ها و دانشگاه‌های ژاپن

. کالجها ودانشگاههای ژاپن

سیستم نمره دهی

سیستمهای نمره دهی چندی در مراکز آموزش عالی مورد استفاده قرار می گیرد ، امّا معمول ترین آنها مقیاس درصدی با 60 درصد بعنوان نمرة قبولی می باشد.

0-59% F=

 A = 80-100%

c =60-69%

B = 70-79%

بالاترین نمره : %100

نمره قبولی = %60

پایین ترین نمره = %0

از جمله دیگر سیستمهای اصلی نمره دهی میتوان به سیستن نمره دهی حروفی به شرح ذیل اشاره نمود:

. Yu «یو» عالی

. Ryou «ریو» (خوب)

. Ka «کا » (قبول)

. Huka «هوکا» (مردود)

گواهینامه های آموزشی

گاکو شی- Gakushi

ایگا کوشی-Igakushi

جویگا کوشی-Juigakushi

شیگا کوشی-Shigakushi

شوشی-Shushi

هاکو شی-Hakushi

ایگا کو ـ هاکوشی-Igaku-Hakushi

جویگا ـ هاکوشی-Juigaku  - Hakushi

شیگا کو ـ هاکوشی-Shigaku – Hakushi

خدمات دانشجویی

نهادهای مرکزی

از جمله مهمترین مراکز ارائه کننده خدمات دانشجویی به دانشجویان خارجی میتوان ازموارد ذیل نام برد:

. انجمن آموزش بین الملل

. انیستیتو بین المللی دانشجویی

. انیستیتو بین المللی دانشجویی کانزای

اصلاحات آموزشی

تغییر در ماهیت دانشگاهها

دانشگاهها هدفی دو بعدی یعنی تحصیلی و آموزشی دارند.با این وجود ، پدیده آموزش جمعی در سطح دانشگاههای ژاپن ظاهراً دانشگاه را به مکانی منحصر به آموزش تغییر داده است.این بعلت کافی نبودن شرایط تحصیلی از نظر مطالب ، موضوعات و پرسنل میباشد.آموزش گروهی با هدف آموزش تولید انبوه ارائه میشود، واژه ای که منعکس کننده نارضایتی دانشجویان میباشد. این موقعیت، موجب هرج ومرجهای دانشگاهی شده است که از سال 1967 تا 1971 شایع بوده است. با درخواست دانشجویان درمورد حقوق و بهبود شرایط تحصیلی آنان، مباحثاتی آغاز شده، و بتدریج به جنبشهایی مبدل شد که درمورد چگونگی اداره دانشگاه و آموزش در یک جامعه پیشرفته صنعتی می پرسیدند.در سطح فوق لیسانس، مقادیر متنابهی هزینه جهت بالا بردن سطح آموزش مورد نیاز است.

توسعة آموزشی

نام دانشگاه توکیو به دانشگاه امپراتوری توکیو تبدیل شد، و این در هماهنگی با قانون دانشگاه امپراتوری در سال 1886 بود. این دانشگاه تا زمانی که دانشگاه سلطنتی دیگری در سال 1897 در کیوتو تأسیس شد، تنها دانشگاه باقی ماند. تا سال 1920، پنج دانشگاه سلطنتی وجود داشت که در هونشو شمالی، کیوشو، و هوکایدو قرار داشتند. در سال 1928، زمانی که قانون دانشگاهی تصویب شد، علاوه بر دانشگاه‌ها، کالج‌ها نیز به تصویب رسیدند، و مدارس خصوصی ودولتی که به عنوان مدارس حرفه‌ای تنفیذ شده بودند نیز به عنوان دانشگاه به تصویب رسیدند. به عنوان مثال، به دانشگاه‌های کایو، دانشگاه واسدا در توکیو، و دانشگاه دوشیش در کیوتو در این زمان به طور رسمی عنوان دانشگاه اعطا گردید.علاوه بر مؤسسات مذکور، مدارس عالی ویژه و مدارس عالی حرفه‌ای هم بودند که هر دو نوع مدارسی ساده تر و کاربردی تر از دانشگاه‌ها بودند. مدارس عالی حرفه‌ای آموزش در یکی از رشته‌های حرفه‌ای چون حقوق، اقتصاد، الهیات، ادبیات، زبان، علوم پزشکی و غیره را ارائه  می‌دادند، و مدارس عالی ویژه آموزش در زمینة صنعت، تجارت، کشاورزی و دیگر رشته ‌ها را فراهم  می‌کردند. هر دو نوع مدرسه در چارچوب سیستم رسمی سال 1903 نهادینه شدند. این زمانی بود که قانون مدارس عالی ویژه و مدارس عالی حرفه‌ای به تصویب رسید. لازم به ذکر است که تقاضا برای آموزش عالی در پس تأسیس این نوع جدید مدارس بود ،‌که بعد‌ها تحت عنوان مدارس حرفه‌ای متحد شدند. در زمینة تربیت معلم، در کنار مدارس عالی عادی دختران و پسران، مؤسسات تربیت دبیر نیز به عنوان مؤسسات آموزش عالی گروه بندی شدند.بعد از جنگ جهانی اول، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی پیشرفت سریعی کردند. گرایشی واضح به افزایش تعداد مدارس، یا توسعه مقیاس مدارس پسرانه و دخترانه وجود داشت، بدون آن که توجه شود که تحت کنترل دولت ملی یا محلی هستند یا به طور خصوصی عمل  می‌کنند.

آموزش عالی فنی و حرفه‌ای

برای پذیرش در دانشکده ‌های فنی تکمیل دورة راهنمایی الزامی است. هدف آن‌ها آموزش عمقی در رشته ‌های تخصصی و فراهم آوردن توانائی‌ها و استعداد‌های مورد لزوم برای زندگی شغلی در دانشجویان می‌باشد. دانشکده فنی معمولاً چند دورة مهندسی و مطالعاتی مربوط به کشتیرانی و تجارت را ارائه میدهد. طول این دوره پنج سال است (پنج سال و نیم برای دوره ‌های کشتیرانی بازرگانی) و شامل دوره‌های اصلی گوناگونی چون مهندسی مکانیک، مهندسی برق، کنترل الکترونیکی فن آوری اطلاعات، مهندسی شیمی،مهندسی ساختمان، بازرگانی و مدیریت اطلاعات دریایی  می‌باشد.

پذیرش در دانشکده های فنّی برپایة تکمیل دورة مقدماتی متوسطه می باشد. هدف مدارس عالی هدایت با ادارة کامل و جامع آموزش در رشته های تخصّصی و پرورش قابلیتهای لازم جهت زندگی حرفه ای در دانش آموزان میباشد.دانشکده فنّی معمولاً دورة چندی در مهندسی و دروس کشتیرانی تجاری ارائه می دهد.طول این دوره پنج سال است.( پنج سال و نیم برای دوره کشتیرانی تجاری).دوره های گوناگونی شامل مهندسی کشاورزی ، مهندسی برق ، الکترونیک ، فن آوری اطلاعات، مهندسی کشاورزی، مهندسی ساختمان ، اطلاعات مدیریت کشتیرانی و بازرگانی وجود دارد.

توسعه آموزشی

پیشرفت صنایع ژاپن در دورة میجی ادامه یافت و با سیاست دولت در مورد خلق ملتی ثروتمندتر و دارای قدرت مورد حمایت قرار گرفت. با توجه به افزایش تولید و ارتقاء صنعت در این زمان، دولت طبیعتاً به طور اخص درگیر آموزش صنعتی بود. این روند در حوالی دهة 70 و اوایل دهة 80 آغاز شد ،‌و تأکید اساسی بر تربیت رهبران آموزش در فن آوری مدرن غربی بود. صنعتی شدن کشور، ابتدا بر صنایع سبک تأکید داشت که در دهه 1890 آغاز شده بود. در سال 1893، وزیر آموزش، اینوکوآشی، مقررات مدرسه تکمیلی حرفه‌ای را ارائه داد، و مدارس را ملزم ساخت که آموزش سادة فنی را به عنوان ادامة آموزش ابتدایی ارائه دهند. بعد از جنگ جهانی سینو ژاپن در 1899، قانون مدارس فنی و حرفه‌ای وضع شد. بر اساس این قانون، مدارس حرفه‌ای گوناگونی برای فراهم آوردن آموزش در بخش ‌های صنعت، کشاورزی، تجارت، بازرگانی و مبادلات دریایی، پرورش کرم ابریشم، جنگلداری، دامپزشکی، جراحی، صنعت صید ماهی و غیره تأسیس شدند.به این طریق، آموزش حرفه‌ای به عنوان بخشی از آموزش متوسطه گسترش یافت، و گونه ‌های آموزش حرفه‌ای نیز بعد از جنگ جهانی اول افزایش یافتند.در مقایسه با رشد کند مدارس متوسطه، مدارس حرفه‌ای به سرعت توسعه یافتند.

آموزش عالی از راه دور

دانشگاه هوایی (هوزو دایگاکو)«  Hoso  Daigaku» درسال 1983 و تحت توجهات دولت تأسیس شد. این دانشگاه مؤسسه ای است که مدرک اعطا می کند و از رادیو و تلویزیون و دیگر رسانه ها استفاده می نماید. و توسط افزایش شناخت دو جانبة واحدهای کسب شده و توسعة تبادل کادر آموزشی و پخش مطالب در دسترس برای دیگر دانشگاهها همکاری و تشریک مساعی با دیگر دانشگاههای خصوصی و دولتی را ارتقاء می بخشد.

وزارت آموزش ، علوم ، فعالیتهای ورزشی و فرهنگ مؤسسات خاصی را توسعه می دهد که برای مردم فرصتهای یادگیری را به شکل آموزش غیر رسمی فراهم می آورند . این وزارتخانه ادارة فراگیری مادام العمر و شورای آموزش درازمدت را بوجود آورده است .

دورة شبانه و مکاتبه ای هم وجود دارند که توسط دانشگاهها و کالجها ارائه می شوند .

این دوره ها در کلّ و اساساً مشابه دوره های روزانه هستند . این وزارتخانه سیستمی را ارائه کرده است که با استفاد ه از آن دانشجویان فاقد مدرک تحصیلی می توانند در رشته های منفرد یا چند رشتة محدود در دانشگاهها به کسب علم بپردازند و برای این رشته ها واحدهای دانشگاهی را کسب می کنند ؛ دوره های دانشگاهی چنان گسترش یافته اند که این امکان را دارند که برنامه های خود را با الگوهای زندگی افراد بزرگسال کارمند هماهنگ سازند .

موسسات آموزش فنی و حرفه ای آموزش حین خدمت را برای بزرگسالان فراهم می آورند. این آموزش ، تعلیم فشردة تازه کاران ونیز تربیت گروهی و شغلی را در بر میگیرد.

برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.