«ن وَالقَلَمِ»

«ن وَالقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ» «سوگند به قلم و آنچه می‏نویسند.»، اطلاعاتی در باب علم تعلیم و تربیت در اسلام، ایران و جهان

«ن وَالقَلَمِ»

«ن وَالقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ» «سوگند به قلم و آنچه می‏نویسند.»، اطلاعاتی در باب علم تعلیم و تربیت در اسلام، ایران و جهان

نگاهی اجمالی به ارزشیابی توصیفی در نظام جدید آموزش ابتدایی

آموزش و پرورش رسمی در ایران با قدمتی بیش از یک قرن در ادوار مختلف به دنبال تحول و دگرگونی بوده لکن به دلیل کم توجهی به مبانی ارزشی ویژگی های فرهنگی و نیازهای اجتماعی در این زمینه کمتر توفیق داشته است

 آموزش و پرورش رسمی در ایران با قدمتی بیش از یک قرن در ادوار مختلف به دنبال تحول و دگرگونی بوده لکن به دلیل کم توجهی به مبانی ارزشی ویژگی های فرهنگی و نیازهای اجتماعی در این زمینه کمتر توفیق داشته است . با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و جاری شدن ارزش های اسلامی در ارکان حکومت تغییرات گسترده ای در بنیادهای نظری اهداف محتوی روش ها و دیگر اجزای نظام آموزشی آغاز شد اما به دلیل حاکمیت دیدگاههای گذشته و عادت شدن روش ها آنگونه که بایسته نظام جمهوری اسلامی است این تغییرات نهادینه نشده و ضرورت آن همچنان به قوت خود باقی است .

  ادامه مطلب ...

مبانی نظری تحول بنیادین نظام آموزشی ایران

شما می توانید مبانی نظری تحول بنیادین نظام آموزشی کشورمان را از اینجا دانلود نمایید.

جزئیات ساختار جدید نظام آموزشی

وزارت آموزش‌وپرورش گام بلند دیگری برای اجرای قانون تغییر نظام آموزشی برداشت و با دورزدن دوباره مجلس از ابلاغ نحوه استقرار نظام جدید آموزشی (3-3-6) برای اجرا در مهرماه 91 توسط محمود احمدی‌نژاد رییس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خبر داد.

به گزارش انتخاب به نقل از شرق، سندی که بر اساس آن در اولین سال از اجرای این یعنی سال تحصیلی 92-91، سال دوم ابتدایی و ششم ابتدایی، 93-92 سوم ابتدایی و اول متوسطه، 94-93 چهارم ابتدایی، دوم متوسطه، 95-94 پنجم ابتدایی و سوم متوسطه، 96-95 چهارم متوسطه، 97-96 پنجم متوسطه و 97-98 ششم متوسطه مستقر می‌شود. اصرار مسوولان وزارت آموزش در اجرای نظام 3-3-6 به شکلی طی ماه‌های اخیر با واکنش اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مواجه شده است که مجلسی‌ها پس از فرستادن کلیات اجرای این طرح از سوی آموزش‌وپرورش به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به جای مجلس شورای اسلامی، اجرای این طرح را غیرقانونی عنوان کرده و اجرای آن را منوط به تصویب جزییات این طرح در مجلس دانسته بودند.
 

 
اما مسوولان آموزش‌وپرورش این‌بار برای اجرای این طرح سندی ابلاغ‌شده از سوی محمود احمدی‌نژاد رییس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و شورای‌عالی آموزش‌وپرورش دارند. همچنین علایق و اصرار‌های حمیدرضا حاجی‌بابایی، وزیر کنونی آموزش‌وپرورش برای تغییرات در آموزش‌وپرورش در شرایطی با بن‌بست مجلس در طرح‌هایی همچون 3-3-6 و تعطیلی مدارس در روز‌های پنجشنبه مواجه شد که او به واسطه حضور چندین ساله‌اش در مجلس تاکنون توانسته است، از میانبر‌های قانونی، طرح‌ها و علایق‌اش را در آموزش‌وپرورش به کرسی بنشاند و کمتر توجهی نیز به اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و نگرانی‌های کارشناسان داشته باشد. اجرای نظام 3-3-6 در شرایط کنونی و از سال تحصیلی آینده به شکلی است که وزارت آموزش‌وپرورش تاکنون هیچ برنامه‌ای برای تالیف کتب درسی مقاطع جدید، تربیت نیرو‌های انسانی متخصص مقاطع جدید و فضاهای آموزشی مجزا ندارد.

بر این اساس در ماده واحد این مصوبه که از سوی وزارت آموزش‌وپرورش اعلام شده، آمده است که «در اجرای مفاد سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و بیانیه ماموریت آن مبنی بر استقرار 12 پایه تحصیلی (چهار دوره سه‌ساله) در ساختار نظام آموزش‌وپرورش، شورای‌عالی آموزش‌وپرورش موارد زیر را مصوب می‌نماید: ساختار نظام آموزشی که دارای 12 پایه تحصیلی است، به دو دوره شش‌ساله ابتدایی و متوسطه تقسیم می‌شود، استقرار ساختار جدید نظام آموزشی از سال تحصیلی 92-91 آغاز و هر سال دو پایه تحصیلی جدید براساس الگوی مشخص‌شده تغییر می‌کند.»
 
 
همچنین تاکید شده است که برنامه درسی پایه اول ابتدایی در سال تحصیلی 91-90 به منزله گام اول در استقرار جدید آموزشی تلقی می‌شود و به منظور اجرای مطلوب ساختار جدید، وزارت آموزش‌وپرورش موظف است که با تامین و بسیج منابع و امکانات و استفاده از نیروهای توانمند و واجد شرایط زمینه دستیابی دانش‌آموزان را به تمامی ساحت‌های تعلیم و تربیت فراهم آورد و تمامی برنامه‌های خود را برای تحقق مفاد سند تحول بنیادین به‌ویژه در زیر نظام‌های اصلی شامل برنامه درسی، تربیت معلم و تامین منابع انسانی، راهبری و مدیریت، تامین و تخصیص منابع مالی، تامین فضا، تجهیزات و فناوری- پژوهش و ارزشیابی را حداکثر ظرف یک سال تهیه و به تصویب شورای‌عالی آموزش‌وپرورش برساند.
 
ایجاد تغییرات در نظام آموزشی کشور به شکلی مورد تایید بسیاری از کارشناسان این حوزه قرار گرفته است که در حال حاضر در دنیا تنها شش کشور ایران، پالائو، بنگلادش، هندوستان، نپال، پاکستان و اریتره دارای نظام آموزشی پنج سال ابتدایی، سه سال راهنمایی و چهار سال متوسطه هستند. اما نکته مهم در این رابطه این است که عمده دلیل مخالفت با نظام 3-3-6 از سوی برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان رویکرد عجولانه و بدون پشتوانه‌های کارشناسی آموزش‌وپرورش در اجرای این طرح است. چرا که در مقطع کنونی که هنوز این تغییرات اجرایی نشده است، اصرار مسوولان وزارت آموزش‌وپرورش برای اجرای زودهنگام طرح تغییر نظام آموزشی کشور، هزینه‌های زیادی را به مدارس کشور تحمیل کرده است.

به طوری‌که به تازگی بسیاری از معلمان مقطع راهنمایی به دلیل تغییرات عجولانه در آموزش‌وپرورش برای ورود به مقطع دبستان تبدیل وضعیت شده‌اند و براساس دستور جدید این وزارتخانه معلمان رسمی و قراردادی مقطع راهنمایی مجبور هستند که با شرکت در دوره‌های ضمن خدمت فشرده که از سوی آموزش‌وپرورش استان تهران برگزار می‌شود، خود را برای حضور در مقطع ابتدایی آماده کنند.
مقطعی که به گواه بسیاری از متخصصان تعلیم و تربیت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و نیازمند معلمان متخصص و آموزش دیده‌ای که بتوانند علاوه بر داشتن تخصص تدریس، با چگونگی ارتباط و برخورد با کودکان و نوآموزان آشنا باشند.
 
همچنین مدارس ابتدایی کشور که همگی براساس نظام آموزش‌وپرورش پنج‌کلاسه هستند و از این پس باید ضمن اضافه کردن یک مقطع تحصیلی دیگر به مدارس خود فضای آموزشی دیگری را در مدارس مهیا کنند. افزایش طول مدت دوره ابتدایی به شش سال در حالی به افزایش فضای آموزشی مدارس نیاز دارد که تاکنون هیچ برنامه‌ای برای ساماندهی این فضای آموزشی از مسوولان صورت نگرفته است و فضای کلاس‌های پنج ساله روستایی و شهری را دچار مشکلات عدیده‌ای می‌کند. مساله‌ای که باعث افزایش و شلوغی کلاس‌های درسی در دوره ابتدایی و کاهش تعداد دانش‌آموزان در دوره راهنمایی می‌شود و در مجموع ایجاد بی‌نظمی زیادی در مقاطع تحصیلی می‌شود.
برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.

چالش های آموزش و پرورش

آموزش و پرورش به عنوان نهادی که بایستی دبیرخانه نظام جمهوری اسلامی باشد راه درازی تا رسیدن به این هدف بسیار والا دارد.

بخشی از مشکلات در آموزش و پرورش ناشی از اختلاف سلیقه های سیاسی است که آثار و تبعات آن آسیب های جدی به ساختار، برنامه ها، کیفیت امور آموزش و پرورش، معلم و دانش آموز زده است. به جز مشکلات ناشی از اختلاف سلیقه های سیاسی مهم ترین چالش های آموزش و پرورش عبارتند از:

۱) به روز نیستیم و دچار روزمرگی شده ایم، از وظایف اصلی و اساسی مان فاصله گرفته ایم.

۲) مدارس شاد و با نشاط نداریم و یا بسیار کم داریم.

۳) خلأ تربیتی و عدم امنیت تربیتی در مدارس جدی است.

۴) انگیزه همکاران کاهش یافته و دچار نوعی فرسودگی علمی فکری و روحی شده اند.

در این شرایط رهبر معظم انقلاب در نگاه مدرن و بنیادی به آموزش و پرورش راه کاری عالمانه ارائه فرموده اند:

۳ عنصر را در فعالیت های آموزش و پرورش مدنظر قرار دهید:

۱) عنصر زمان

۲) عنصر نظم

۳) عنصر تدریجی بودن فرایند رشد و تحول

از این رو باید از اقدامات شتابزده و عجولانه پرهیز کرد و صرف پرداختن به سخت افزارها خیلی اثربخش نیست گرچه مداخله هایی دارد بلکه آنچه قابل تأمل است نرم افزارهاست یعنی روش ها، تغییرات ساختاری و عزل و نصب های پی درپی مفید نمی باشد. نکته قابل تأمل اینکه برخی از معلمان، مدیران و حتی کارشناسان، در سطوح اداری و ستادی از سرمایه علمی و آموزش کافی برخوردار نیستند!

بخصوص برخی از معلمان ما در مقابل فراگیران آن توانایی علمی لازم را ندارند امروز معلم دیگر تنها منبع اطلاعات نیست، فضای چهار دیواری مدرسه نیازهای بچه ها را ارضا نمی کند معلم مدرسه به عنوان تنها نیروی انرژی دهنده و هدایت کننده فراگیران، خودش فرسوده شده است لذا باید او را احیا کرد، عاشقی و عشق ورزی را می توان دوباره در بین معلم و بچه ها ایجاد کرد.

امروز باید علاوه بر فراهم نمودن امکانات رفاهی و ارتقاء مادی و اقتصادی معلمین فکری هم برای ارتقاء علمی وفکری آنها کنیم، باید مغز و قلب و روح معلم را هم مورد توجه قرار داد.

 

ادامه مطلب ...

الزامات تحول بنیادی در آموزش و پرورش

تحول در نظام و ساختار آموزش و پرورش در سال های اخیر مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده است و همه صاحب نظران بر این ضرورت تاکید دارند. منتها ابتدا باید شورای عالی انقلاب فرهنگی، متولی اصلی مباحث فرهنگی کشور با استفاده از ظرفیت کارشناسی کشور، هدف، ابعاد و الزامات تحول در نظام آموزش و پرورش را خوب تبیین کند. باید مسوولان و مردم بر ضرورت این تحول به یک گفتمان مشترک برسند. رسانه ها بویژه رسانه ملی باید این نظام تحول و الزامات آن را تبیین کنند تا به یک عزم و باور ملی تبدیل شود. همه این مطالبه را از مسوولان پیگیری کنند.

 

ادامه مطلب ...