«ن وَالقَلَمِ»
«ن وَالقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ» «سوگند به قلم و آنچه مینویسند.»، اطلاعاتی در باب علم تعلیم و تربیت در اسلام، ایران و جهان«ن وَالقَلَمِ»
«ن وَالقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ» «سوگند به قلم و آنچه مینویسند.»، اطلاعاتی در باب علم تعلیم و تربیت در اسلام، ایران و جهاننظام آموزشی مدارس آلمان
آموزش اجباری و هزینه ها
آموزش درآلمان اجباری است و کودکان باید 9 سال به مدرسه بروند. در بعضی از ایالتها آموزش اجباری حتی شامل کودکانی نیز میشود که وضعیت اقامتشان (Aufenthaltsstatus)
نامشخص است . سال تحصیلی در ماه آگوست یا سپتامبر شروع میشود و تا ماه
ژوئن یا ژوئیه سال بعد ادامه دارد که تاریخ آغاز سال تحصیلی در ایالتهای
مختلف همزمان نیست. دانش آموزان معمولاً به مدارس دولتی میروند که رایگان است و فقط مبلغ کمی باید برای هزینه تهیه کپی، مواد و یا گردش دستهجمعی، پرداخت شود. در مدارس خصوصی باید شهریه پرداخت شود.
انواع مدارس
در آلمان انواع مختلف مدرسه وجود دارد و نظام آموزشی مدارس در ایالتهای مختلف، متفاوت است. همه کودکان در سن 6 یا 7 سالگی به مدرسه ابتدایی (Grundschule/Primarschule) و پس از پایان کلاس چهارم (در بعضی از ایالتها بعد از کلاس ششم) به مدارس مختلفی میروند. غالباً در کلاس چهارم مدارس ابتدایی (Grundschule/Primarschule) ، به فرزندتان توصیه میشود به کدام مدرسه برود. از جمله مدارس بعدی مدرسه هاپتشوله (Hauptschule) یامیتلشوله (Mittelschule) است (کلاس پنجم تا نهم یا دهم). پس از پایان این نوع مدرسه، شاگردان مدرک پایان مدرسه هاپت شوله (Hauptschulabschluss) و یا مدرک ممتاز پایان مدرسه هاپت شوله (qualifizierenden Hauptschulabschluss) دریافت میکنند. در مدارس هاپتشوله (Hauptschule) رشتههای عملی مانند صنعتگری یا نقشهکشی فنی آموزش داده میشود. نوع بالاتر، مدرسه رئال شوله (Realschule) است (کلاس پنجم تا دهم). پس از پایان مدرسه رئال شوله (Realschule)، مدرک پایان مدرسه رئال شوله (Realschule) دریافت میشود. پس از پایان مدرسه هاپتشوله (Hauptschule) و رئالشوله (Realschule) میتوان آموزش حرفهای را آغاز کرد. نوع سوم، دبیرستان (Gymnasium) است (تا کلاس دوازدهم) که پس از پایان این مدرسه مدرک دیپلم متوسطه (Abitur) دریافت میشود و با این مدرک، تحصیل در دانشگاه امکانپذیر است. در دبیرستان دو تا سه زبان خارجی – مانند انگلیسی و فرانسوی - آموزش داده میشود.
در بعضی ایالتها مدارس گزامتشوله (Gesamtschule)
وجود دارد که در آنها مدارس هاپتشوله (Hauptschule) ، رئالشوله
(Realschule) و دبیرستان (Gymnasium) در یک مجتمع مستقر است و تغییر مدرسه
شاگردان – مثلاً از هاپتشوله (Hauptschule) به رئالشوله (Realschule) –
آسانتر است. درمدارس دیگر نیز شاگردان میتوانند نوع مدرسه خود را تغییر
دهند اما سختتر است. در همه ایالتها مدارس دوزبانه، مدارس تقویتی (Förderschulen) ، دبیرستانهای تخصصی و دبیرستانهای حرفهای (Fach- und Berufsoberschulen) نیز وجود دارد.
ساعات مدارس
اکثر مدارس هنگام ظهر یا اوائل بعداز ظهر (ساعت دو یا سه بعد از ظهر) تعطیل میشود. کودکان پس از پایان درس میتوانند به محل نگهداری بعد از مدرسه شاگردان (Hort) بروند و تا عصر بمانند. در آنجا میتوانند ناهار بخورند و به آنها در انجام تکالیف درسی کمک میشود اما هزینه آن باید پرداخت شود. تعداد مدارس تمام روز مرتباً درحال افزایش است. کودکان میتوانند در این مدارس، تمام روز و غالباً تا ساعت 16 یا 17 بمانند.دروس
کودکان در مدرسه دروس متعددی و از جمله ورزش میآموزند. درس ورزش در مدرسه ابتدایی معمولاً مختلط است و دختران و پسران با هم ورزش میکنند. در مدارس دیگر، گاهی درس ورزشِ دختران و پسران، مشترک است و گاهی جداگانه. درس ورزش غالبا ً شامل ورزش شنا هم میشود. در اکثر مدارس درس تعلیمات دینی مسیحی تدریس میشود اما میتوان از درس تعلیمات دینی معاف شد و به جای درس تعلیمات دینی، درس اخلاق و در برخی مدارس، تعلیمات دینی ادیان دیگر (مانند اسلام و یهودیت) را انتخاب کرد.
فعالیتهای خارج از مدرسه
معمولاً شاگردان یک بار در سال با همکلاسیهایشان به سفر دستهجمعی میروند که سه تا پنج روز طول میکشد و تمامِ کلاس به شهر دیگر و یا محل دیگری سفر میکند. روزهای گردش دستهجمعی در طبیعت نیز وجود دارد. به این ترتیب کودکان با تاریخ، فرهنگ و طبیعت آشنا میشوند. جشن مدرسه نیز برگزار میشود که طی آن به عنوان مثال توسط کودکان، تئاتر یا کنسرت موسیقی برگزار میشود.والدین
درهر مدرسه انجمن والدین وجود دارد که شامل والدینی است که با مدرسه همکاری میکنند. چندین بار در سال جلسه اولیا و مدرسه برگزار میشود که طی آن والدین اطلاعات مهمی از معلمین دریافت میکنند و با یکدیگر آشنا میشوند. البته والدین میتوانند وقت ملاقاتی با معلم مربوطه تعیین و با او جداگانه صحبت کنند که جلسه اولیا و مربیان نامیده میشود و در صورتی انجام میشود که در مدرسه مشکلی وجود داشتهباشد یا والدین بخواهند بدانند وضع فرزندشان در مدرسه چگونه است.
برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.
مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی در قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبایی
چکیده
این مقاله بارویکرد تحلیلی توصیفی به مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی در قرآن، از نظر مفسّر بزرگ علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌پردازد. مبانی تربیت اخلاقی به معنای استعدادها، امکانات و ضرورت‌های مربوط به انسان دربارة آموزش اخلاق و همچنین بیانگر نوع روش‌ها وشیوه‌ها در تربیت اخلاقی است. مبانی تربیتی به سه دستة علمی، فلسفی و دینی تقسیم میشود که در این مقاله تنها به مبانی دینی پرداخته شده است.
علامه، «توحید» را مهمترین مبنای تربیت اخلاقی قرآن میداند که تمامی آموزه‌های قرآن، حول محور آن می‌چرخد. موحد پس از شناخت خداوند و شناخت نیازهای خود، بنابر امیال فطری نظیر میل به هدف، کمال، حقیقت، تقدیس موجود برتر، کرامت ذاتی و صیانت از نفس، به سوی خداوند جذب میشود، و تنها راه رسیدن به قرب را در انجام دستورهای الهی و ترک محرّمات مییابد. این همان روش عبودیت است که انسان را به تهذیب نفس می‌رساند.
از دیدگاه علامه، سایر مبانی نظیر اختیار، معرفت‌پذیری و... و روش‌های تربیت اخلاقی مانند نصیحت، الگوسازی با داستان و مثال، وعدة بهشت و جهنم، پرسش و پاسخ، ابتلا و...، همگی حول محور «توحید» می‌تواند اثرگذار باشد.
بیداری و احیای تمدن اسلامی با تأکید بر اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب اسلامی
نگاه گذرا به شرایط و مولفه های تمدن به طور عام و تمدن اسلامی به طور خاص، بیداری و احیای تمدن اسلامی از نظر مقام معظم رهبری ، مورد اهتمام تحقیق حاضر است. پویایی ماهیت اسلام، تجربه انقلاب اسلامی عصر نبوی، شکل گیری تمدن عظیم اسلامی در مدینه النبی (ص)، آرمانگرایی و قانون مندی تمدن اسلامی، احساس ارزشمند بازگشت به اسلام و ارزش های دینی، پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی «ره»، همه نوید بخش پیروزی اسلام و احیای تمدن اسلامی اند.
از دیدگاه ایشان، بازگشت حقیقی به قرآن و اقتدا به سنت رسول الله (ص) و ائمه اطهار، الهام بخش بیداری اسلامی و شرط بنیادین احیای تمدن اسلامی است. چرا که شرایط و مولفه های تمدن ( نظام ارزشی، رهبری، حاکمیت مقتدر الهی، قانون مداری، شهر نشینی، نهادهای سیاسی و اجتماعی) باید از قرآن و سنت الهام بگیرند. اهتمام به وحدت جهانی، نظام سازی، بازخوانی اصول انقلابی، آسیب شناسی و مبارزه با آفات بیداری اسلامی، جزء اولویت های کاری بیدارگران در راستای تأمین اهداف و مصالح امت اسلامی است.
نهادهای مؤثر در تعلیم و تربیت از دیدگاه مقام معظم رهبری حفظه الله
الف. خانواده: پس از تولد، محیط خانواده، مهمترین نقش را در تکوین و تحول شخصیت فرد ایفا میکند. خانواده سالم و صالح، کانونی است که در آن عواطف و احساسات فرزند به نحو صحیح رشد و بالندگی مییابد و برعکس، در خانواده ناسالم، انسان رشد طبیعی خود را از دست میدهد و دچار ناهنجاریهای رفتاری می شود.
در اهمیت خانواده همین بس که رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: هر نوزادی بر فطرت (توحیدی) متولد میشود، تا اینکه پدر و مادرش او را یهودی یا مسیحی میکنند. رهبر انقلاب این بحث را چنین طرح میکند:
اسلام برای دوران کودکی و نوجوانی و سپس جوانی چند عامل تربیتی تعیین کرده که یکی از آنها آموزشهای والدین و تأثیرات محیط خانواده است. مردم باید به امر کودک بها بدهند و خانوادهها درصدد تعلیم و تربیت صحیح کودک باشند و به بهداشت (روحی) آنها بپردازند و با نظمی که در خانوادهها ایجاد میکنند، کودکان را پرثمر برای آینده بار آورند. اگر در خانوادهای از دروغگویی اجتناب شود، کودکان آن خانه راستگو بار خواهند آمد و اینگونه برخوردها خود تعلیم و تربیت صحیح کودکان را فراهم میآورد.
بدین ترتیب، آموزش مستمر خانوادهها در مورد شیوه پرورش کودکان در اولویت قرار میگیرد. در این راستا، مقام معظم رهبری، انتقال برخی مفاهیم مثل محبت و احترام به کودک و آگاهی از زبان فرزند و همزبانی با وی و ایجاد زمینه نشاط و سلامت جسمی و روانی از طریق ورزش و سرگرمیهای مناسب و شناخت مواهب خدادادی و مفاهیم ارزشی را به خانوادهها امری ضروری میداند. ایشان معتقد است که شش سال اول زندگی کودک در تکوین شخصیت وی اعم از رشد استعدادهای منطقی و زبانی، تعادل عاطفی و توانایی برقراری روابط اجتماعی و آشنایی با مسائل معنوی از اهمیت ممتازی برخوردار است.
ب. آموزش و پرورش: بیشک نهاد آموزش و پرورش که از مدرسه تا عالیترین سطح تحصیلات دانشگاهی را در بر میگیرد، نقشی حیاتی در بیداری فرهنگی یک جامعه اسلامی دارد. مقام معظم رهبری به این نکته حساس در بیانات خویش اشاره کرده و فرمود:
هدف فشار دشمن در جبهه نظامی-سیاسی و اقتصادی، فقر (و ضربه زدن) در جبهه فرهنگی است. ... . اگر آمریکا به این نتیجه برسد که میتوان آموزش و پرورش ایران را چنان تغییر داد که در چند سال آینده از انقلاب خبری نباشد، دیگر اصراری بر محاصره اقتصادی خود نخواهد داشت.
برای مشاهدۀ منبع این مطلب اینجا کلیک نمایید.
